CF Techniek weer versterkt met Okuma draaimachine

Over het draaien van schroefassen voor de aandrijving van schepen hoef je de medewerkers van CF Techniek, gevestigd in het Zeeuwse Krabbendijke, niets meer te vertellen. Het is een bewerking die, anders dan soms wordt gedacht, veel vakmanschap vereist, onder andere omdat bij de bewerkingen inwendige spanningen vrijkomen en omdat de lange assen door hun eigen gewicht doorbuigen en op nauwkeurig bepaalde punten ondersteund moeten worden. CF Techniek beschikt echter over meer dan driekwart eeuw ervaring, kundige verspaners en over een uitgebreid machinepark voor alle voorkomende verspanende bewerkingen. Onlangs werd het Okuma-segment hierin uitgebreid met een nieuwe draaimachine voor grotere werkstukken, voorzien van een revolver met aangedreven gereedschappen.

Voor de echt grote series moet je niet bij CF Techniek zijn: de onderneming excelleert in verspaningstechniek en motorenrevisie, waarbij het accent ligt op enkelstuks tot kleinserieproductie (10 à 20 stuks). De klanten zijn vooral te vinden in de maritieme sfeer – scheepsbouw, offshore, overslagbedrijven en dergelijke – en daarnaast in andere sectoren, zoals de procesindustrie en landbouwmechanisatie. De onderneming, die in 1937 van start ging als eenmansbedrijf, heeft inmiddels landelijk een bekende naam gekregen met klanten als Damen Shiprepair Vlissingen, MAN Diesel & Turbo  Benelux, Scheepswerf Reimerswaal, Fugro en AllSeas. Een sterk punt van de onderneming is, naast een flexibele opstelling richting afnemers en een consistent hoog kwaliteitsniveau, de mogelijkheid om vrijwel alle bewerkingen – naast draaien (inclusief carrouseldraaien en kotteren) en frezen ook spiebaansteken, schaven, steken en slijpen – onder één dak  uit te kunnen voeren. Alleen behandelingen zoals harden en chromateren worden uitbesteed.

Rotorassen
De bewerking van assen vormt een belangrijke activiteit. CF Techniek legt de lat hoog, met maximale lengten tot 9000 mm, een maximale diameter van 1200 mm en een gewicht tot 10 ton. Een apart specialisme vormen de rotorassen voor (meestal grote) elektromotoren, die over een lengte van 1500 mm geen grotere rechtheidsafwijking dan 0,02 mm mogen vertonen.   
De dertig medewerkers zijn gelijkelijk verdeeld over de beide afdelingen  Verspaningstechniek en Motorenrevisie, die overigens intensief samenwerken. Begin 2014 werd het familiebedrijf CF Techniek, met behoud van eigen naam, overgenomen door Catpower Beheer uit Yerseke.

Technologische stap vooruit
De aard van de productie brengt met zich mee, legt werkvoorbereider Alexander Davidse uit, dat automatisering moeilijk is door te voeren. Veel werk, met name als het gaat om revisie, wordt verricht op de goed onderhouden conventionele machines die veelal voorzien zijn van digitale uitlezingen en in een enkel geval zelfs omgebouwd zijn voor numerieke besturing. Daarnaast neemt het aandeel van de CNC-machines gestaag toe. Met de laatste investering in een Space Turn LB-4000 EX draaicentrum, geleverd door Gelderblom CNC Machines, beschikt CF Techniek nu over vijf Okuma draaimachines. De oudste daarvan, een LB 30 draaibank, dateert van 1984 maar functioneert volgens Davidse nog prima.

Leveringsbetrouwbaarheid
“Wij hadden ook nog een draaibank die in ’83 is geleverd en die dagelijks werd ingezet voor de productie van rotorassen. De nieuwe machine vervangt deze bank omdat we ons realiseerden dat bij een storing – niet zo heel onwaarschijnlijk bij een machine van deze leeftijd – onze leveringsbetrouwbaarheid onder druk zou komen. Tegelijk zetten we qua technologie een stap vooruit, want de revolver is voorzien van aangedreven gereedschappen. Dit was voor ons niet direct een voor de hand liggende keuze, maar gezien de voordelen, namelijk de mogelijkheid om meer bewerkingen in één cyclus uit te voeren zoals het boren van gaten, het aanbrengen van platte vlakken en het frezen van spiebanen, wel een logische. Dat zorgt voor kortere omsteltijden en een hogere nauwkeurigheid. Van de aanvankelijke twijfel bij de vraag: wel of niet aangedreven gereedschap, is sinds de machine in bedrijf is, inmiddels weinig over, kan ik melden.”

Storingsongevoelig
Met de LB 4000 EX uit de ‘Space Turn’ familie, voorzien van de eigen OSP-P300L besturing van Okuma, is CF Techniek in staat om werkstukken zoals assen met een lengte tot 1500 mm en een diameter tot 430 mm met een hoge oppervlaktekwaliteit compleet te bewerken. De snelheid van de machine komt onder andere tot uiting in de ijlgangen van 25 en 30 m/min (voor de X- en de Y-as) en het traploos regelbare spiltoerental van 42 tot 4200 omw/min. De revolver heeft 12 stations en is bidirectioneel (gaat via de kortste weg naar de volgende bewerkingspositie). Aan de spil staat een vermogen van 30 respectievelijk 22 kW (20 minuten respectievelijk continu) ter beschikking en een maximaal koppel van 700 Nm.   
Van Okuma heeft CF Techniek de meeste machines. De ervaring hiermee omvat meerdere decennia en de medewerkers zijn vertrouwd met de besturing – toch was de keuze voor opnieuw een Okuma draaimachine geen automatisme, zegt Davidse. Er is wel degelijk gekeken naar alternatieven, met speciale aandacht voor prijs en bedieningsgemak. “Maar toen we alles op een rijtje hadden, waren er twee zaken die de doorslag gaven. De ene was het besturingsargument: je wilt in de CNC-afdeling zoveel mogelijk met één type werken, waardoor de medewerkers makkelijk kunnen rouleren. Het andere was minstens zo belangrijk: onze ervaring dat de Okuma’s praktisch storingsongevoelig zijn. We hebben de afgelopen tien jaar niet meer dan een paar duizend euro uitgegeven aan onvoorziene reparatiekosten.”