Coronavirus raakt ook Nederlandse industrie
De uitbraak van het coronavirus in China, de op één na grootste economie ter wereld, treft ook Nederlandse ondernemers. ABN AMRO verwacht dat de gevolgen het grootst zijn voor de industrie, de transportsector, winkelketens, de horeca en de gezondheidszorg. Voor sommige bedrijven zijn de ontwikkelingen in de komende weken cruciaal, zo stelt ABN AMRO in een uitgebreide analyse van de situatie.
In honderden Chinese steden bleven honderden miljoenen medewerkers ten minste tot maandag 10 februari thuis. Deze gebieden zijn doorgaans goed voor 90 procent van de Chinese goederenexport. “Hoe langer deze situatie duurt, des te groter de schade voor bedrijven wereldwijd, ook Nederlandse”, aldus het bankconcern.
Inkoop onderdelen
China heeft een grote industrie die behalve eigen producten ook zeer veel onderdelen voor andere industriële bedrijven produceert. Exacte cijfers ontbreken, maar er zijn zeer veel Nederlandse industriële bedrijven die bepaalde in China geproduceerde onderdelen inkopen, al dan niet via groothandels. Zo importeerde Nederland uit China in 2018 alleen al voor enkele miljarden euro’s aan allerlei metalen onderdelen. De Nederlandse industrie koopt bijvoorbeeld ook elektrische componenten in bij Chinese fabrikanten.
Maakindustrie kwetsbaar
De maakindustrie is kwetsbaar voor een gebrek aan specifieke onderdelen omdat veel producten niet kunnen worden voltooid indien niet alle onderdelen beschikbaar zijn. In de stad Wuhan, waar het nieuwe coronavirus voor het eerst opdook, staan veel fabrieken die onderdelen maken voor de auto-industrie. Autofabrikanten zijn zeer kwetsbaar voor ontregeling van de toeleveringsketen omdat zij veelal met heel kleine voorraden werken. In Zuid-Korea heeft autofabrikant Hyundai zeven fabrieken moeten sluiten doordat Chinese fabrieken die normaal gesproken onderdelen leveren nog stilliggen.
Europese autofabrikanten zijn minder afhankelijk van Chinese toeleveranciers. Toch worden onderdelen uit China ook in de Nederlandse transportmiddelenindustrie toegepast. Daarmee kunnen bedrijfseconomisch zeker problemen ontstaan. Nederlandse bedrijven kunnen in de situatie komen dat onderdelen te laat geleverd worden die niet elders kunnen worden ingekocht. Indien producten niet kunnen worden voltooid en geleverd aan klanten, blijven betalingen uit, terwijl veel kosten wel doorlopen. Op die manier ontstaan acute problemen met de kasstroom. Naarmate zo’n situatie langer duurt, neemt het risico op een faillissement toe.
Nederlandse ondernemer maakt zich zorgen
Een Nederlandse ondernemer die anoniem wil blijven heeft een kantoor in Nederland en een fabriek in China. In Nederland worden de producten ontworpen en de productie vindt normaal gesproken plaats in de fabriek in Shanghai. Zijn fabriek had eigenlijk op maandag 3 februari weer open moeten gaan na de Chinese nieuwjaarsvakantie. “Op last van de Chinese overheid is onze fabriek nog steeds dicht en zitten onze twintig Chinese medewerkers thuis”, vertelt de anonieme ABN AMRO-klant. “Ik begin me nu zorgen te maken. Doorgaans hebben we drie weken speling in ons proces en is onze levertijd drie maanden. Zo’n zes weken daarvan zijn voor transport per boot. We hebben ongeveer drie weken nodig voor de inkoop van grondstoffen en productie. Onze fabriek is minstens een week langer dicht.” Wanneer de fabriek nog langer dicht blijft, wordt op tijd leveren moeilijk. De ondernemer verwacht dan eventueel nog tijd in te kunnen halen door goederen met het vliegtuig te leveren, maar luchtvracht is veel kostbaarder.
De ondernemer vreest dat zijn klanten in de problemen kunnen komen. Zijn bedrijf levert bijvoorbeeld een onderdeel aan een Nederlandse fabrikant van campers. Als dat onderdeel niet geleverd kan worden, kunnen de campers niet worden afgebouwd. Eén ontbrekend onderdeel kan zo voor enorme problemen zorgen. Volgens de ondernemer halen veel Nederlandse maakbedrijven bepaalde producten uit China. “Als je bepaalde onderdelen mist en daardoor geen producten kunt leveren, krijg je ook niet betaald”, zegt hij. “Intussen lopen veel kosten wel gewoon door. Ik moet ook mijn medewerkers in China doorbetalen omdat ze officieel een langere vakantie hebben.”
Voor sommige Nederlandse maakbedrijven worden de ontwikkelingen in de komende weken belangrijk. Indien levering van bepaalde onderdelen uitblijft, raken voorraden op en kan ook in Nederland productie stilvallen, net als in de fabrieken van Hyundai in Zuid-Korea. Autofabrikant Fiat Chrysler waarschuwde al dat het mogelijk een fabriek in Europa zal moeten stil leggen vanwege een tekort aan onderdelen. Het bedrijf meldde dat dat over twee tot vier weken duidelijk zal worden. Voor veel bedrijven zullen de komende weken dus cruciaal zijn.
Inhaalslag maken
ABN AMRO stelt dat op macro-economisch niveau er vooralsnog weinig aan de hand lijkt voor de industrie. In het eerste kwartaal zal de industriële productie in China worden afgeremd, maar in het tweede of derde kwartaal kan de industrie vermoedelijk een inhaalslag maken, bijvoorbeeld door overuren te draaien. Op die manier kan de industrie achterstanden inlopen.
