Dormer Pramet doneert gereedschap voor restauratie historische vliegtuigen

Vrijwilligers restaureren op vliegveld Lelystad historische vliegtuigen zodat deze weer kunnen vliegen. Om hun werk wat gemakkelijker te maken heeft Dormer Pramet een breed assortiment van verspanend gereedschap geschonken.

De schenking is gedaan aan de stichting Vroege Vogels (Early Birds Foundation). Sinds de oprichting in 1975 hebben de vrijwilligers van deze stichting in hun werkplaats en museum op vliegveld Lelystad 27 verschillende vliegtuigen gerestaureerd, waaronder de beroemde Gipsy Moth en Mustang. Die kunnen als uniek erfgoed weer vliegen op luchtshows en demonstraties.

Arie Bogaerds van de stichting Vroege Vogels vertelt: “De stichting werd opgericht toen een groep vrienden een historische motor uit de jaren ‘40 in goede staat wist te herstellen. Na het succes van deze motor volgde er snel meer. Gedurende de laatste 40 jaar is de verzameling gegroeid tot 27 historische vliegtuigen en nog veel meer motoren. Ze zijn allemaal van historisch belang voor het erfgoed van de Nederlandse luchtvaart. En doordat deze ‘vroege vogels’ nu weer hun vleugels kunnen uitslaan, kan het publiek de vooruitgang van de luchtvaart door de jaren heen met eigen ogen zien.

Het restaureren van een vliegtuigmotor vergt veel geduld.

Draaien en frezen
Aan het eind van de jaren negentig kreeg de stichting een conventionele draaibank en freesmachine gedoneerd. Hierdoor kon het team vrijwilligers zelf de nieuwe onderdelen produceren voor hun restauratieprojecten. In de loop der jaren hebben ze diverse verspanende gereedschappen verzameld die ze kunnen inzetten, zelfs als deze soms eigenlijk bedoeld zijn voor niet-conventionele technieken. Een voorbeeld hiervan is een gebruikte freesbody voor hardmetaal wisselplaten, met een volledig weggesleten en onbruikbare wisselplaatzitting. “Ondanks dat ik maar drie wisselplaten kon monteren en de frees daardoor heel onregelmatig verspaande, was het voor mij toch een bruikbare frees”, vertelt ‘Vroege Vogel’ Pim Pouw. “Toen we begonnen met het bewerken van onze eigen restauratie-onderdelen, gebruikten we alleen maar HSS-gereedschappen. Voor je met een eenvoudige klus op de draaibank kon beginnen, moest je eerst aan je HSS-toolbit de benodigde vrijloophoeken slijpen. Een tijdrovende klus, zeker als je dat in je vrije tijd moet doen. Ook onze eerste schachtfrezen waren van HSS-materiaal, je moest daarmee heel voorzichtig te werk gaan met de voeding en de snijsnelheid. Maar later kreeg ik mijn eerste volhardmetaal frees, die bewaakte ik zorgvuldig en borg hem goed op, die was voor de speciale klussen.”

Enorm geholpen
Om dit mooie project te ondersteunen heeft Dormer Pramet, fabrikant van verspanend gereedschap, een breed assortiment van verspanend gereedschap geschonken aan de stichting. Dit zijn onder andere boren, frezen en tappen die deze stichting kunnen helpen bij het onderhouds- en reparatiewerk. Pim Pouw: “Gelukkig hebben we nu wat meer professionele verspanende gereedschappen. Bij eenvoudige bewerkingen zoals bij het boren van gaten, is het een enorm verschil of je een eenvoudige HSS-boor gebruikt of een boor met een splitpoint, zoals de A002 van Dormer Pramet. De donatie van het professionele gereedschap heeft ons enorm geholpen en spaart ons tijd bij het vervaardigen van onderdelen voor onze experimentele vliegtuigen.” Gert de Vries van Dormer Pramet merkt op: “Het doet ons goed dat we deze verspanende gereedschappen aan de Stichting Vroege Vogels kunnen schenken. Het is verrassend en fantastisch om zoveel historische vliegtuigen op één plek bij elkaar te zien. Het is bijzonder dat ze deze vliegtuigen weer zo in zo’n goede conditie kunnen brengen dat er weer mee gevlogen kan worden. Dit project met al z’n vrijwilligers biedt ons allen de mogelijkheid om nog vele jaren te genieten van de historie van deze vliegtuigen.”