Druk op staalprijzen lijkt blijvend
Gezien de signalen van dit moment zullen de staalprijzen waarschijnlijk onder druk blijven staan. Deze verwachting spreekt het StaalJournaal uit in haar juni-editie. Het StaalJournaal betreurt dat: “Niemand is immers gebaat bij een wispelturige prijsontwikkeling en een onzekere marktsituatie.”
Feit is echter dat importprijzen voor coils laag zijn en nog steeds een neerwaartse trend vertonen. Het niveau dat het StaalJournaal in de editie van mei noemde is al achterhaald. In Oost-Azië zijn de prijzen voor warmgewalste coils gedaald naar het laagste niveau sinds 14 maanden.
Productiebeperkingen
De EU-staalmakers volgen noodgedwongen deze prijsontwikkelingen omdat ze naarstig op zoek zijn naar opdrachten. Het tekort aan bestellingen heeft er al toe geleid, dat drie Europese fabrieken hun productievolumes zijn gaan reduceren of een geplande (her)opstart van productielijnen hebben uitgesteld. “Perspectief van een toenemende vraag binnen de EU is er op korte termijn dan ook niet, eerder is juist de verwachting van een nog verder afnemende behoefte”, aldus het StaalJournaal. “Met dit vooruitzicht, alsmede dat de fabrieken ook hun materialen niet op de exportmarkten kwijt kunnen vanwege extreem lage prijzen in combinatie met steeds maar oplopende prijzen van energie, is het dan ook niet onwaarschijnlijk dat nog meer staalmakers tot productiebeperkingen zullen overgaan. Anders gezegd lijkt ons de huidige en wellicht nog meer aan te kondigen tijdelijke stillegging van lijnen het gevolg te zijn van afzetproblemen in combinatie met te hoge productiekosten.”
Effecten Oekraïne-oorlog steeds voelbaarder
De effecten van de Russische invasie in Oekraïne worden steeds voelbaarder. Bijvoorbeeld is onduidelijk wat de Duitse staalfabrieken gaan doen nu de Russische export van gas naar de Bondsrepubliek fors beperkt is en wellicht helemaal gestopt zal worden. Naast het feit, dat energieprijzen hierdoor wellicht wederom zullen stijgen is dan ook de vraag in hoeverre de Duitse producenten nog voldoende energie ter beschikking zullen hebben dan wel houden om hun productie normaal te kunnen laten draaien.
Oplopende rente en inflatie
Een andere bedreiging voor de Europese staalindustrie is volgens het Staaljournaal de oplopende rente en inflatie binnen de EU, die een remmend effect op de investeringen kunnen hebben. Op de aandelenbeurzen is het daarom al een tijdje geen feest meer en sommige deskundigen spreken al de vrees uit voor een economische recessie. “Dat kan men doemdenken noemen, maar feit is dat wanneer minder geïnvesteerd wordt dat minder behoefte aan staal betekent, waardoor het fenomeen productieovercapaciteit binnen de EU weer de kop op zou kunnen steken.”
De prijzen voor warmgewalste coils, en de daarvan afgeleide producten als koudgewalst en Sendzimir verzinkt, onder druk. Ten opzichte van de situatie begin maart, waar door de producenten een basisprijs voor warmgewalste coils werd aangeboden van € 1.400 per ton, is de huidige spot- of dagprijs ca. € 450 tot € 500 lager. Dit geldt wel voor puur handelskwaliteiten. Een vergelijkbare prijsdaling doet zich nog niet voor bij kwarto plaatstaal, hoewel ook daar lagere prijzen genoemd worden dan 3 maanden geleden.
De kwartoplaatfabrieken ten noorden van de Alpen schijnen goed gevulde orderboeken te hebben. Een voorbeeld hiervan is dat een Duitse producent onlangs een mega-order geboekt heeft voor de levering van plaatstaal toe te passen bij de fabricatie van windmolens voor een park in de Noordzee.
Zorgwekkende ontwikkeling ijzererts
Een andere interessante en tegelijkertijd misschien wel zorgwekkende ontwikkeling is wat er zich thans afspeelt rond de markt van ijzererts. Het StaalJournaal bericht dat de Chinese overheid zou willen proberen grote prijsschommelingen voor deze grondstof voortaan te vermijden. “Vanuit Chinees politiek beleid bekeken is die gedachte niet zo vreemd wanneer we zien dat eind 2019 en begin 2020 ijzererts nog ca. $ 80 per ton kostte, terwijl dat in oktober 2021 ca. $ 120 was, in maart 2022 maar liefst ca. $ 155 en inmiddels weer ca. $ 35 – $ 45 minder. De regering zou het voornemen hebben de ijzerertsbehoefte voor de vele honderden binnenlandse staalfabrieken centraal te gaan inkopen. China is als natie mondiaal gezien de grootste inkoper van ijzererts met een aandeel van ruim 70% van de wereldhandel en het land zou wellicht daarmee de marktprijs kunnen of willen bepalen.”
Anderzijds echter is het aantal leveranciers van ijzererts ook zeer beperkt. De grootste producenten zijn Vale (Brazilië) en drie Australische bedrijven, Rio Tinto, Fortescue Metals Group en BHP. Tezamen leveren deze vier bedrijven ruim 62 miljoen ton ijzererts aan China, dat is ruim 75% van de Chinese invoer. Met dat volume hebben de vier leveranciers een machtige marktpositie en hoewel zij waarschijnlijk niet zullen samenspannen tegen deze grote afnemer, zullen zij zich ook niet onder druk willen laten zetten. Immers er zijn voor China niet zoveel alternatieven. Weliswaar kan het land meer gaan inkopen in bijvoorbeeld Zuid-Afrika en Canada, maar de verkrijgbare hoeveelheden daar zijn aanzienlijk geringer en bovendien: waarom zouden die landen hun ijzererts tegen lagere prijzen verkopen dan de grotere leveranciers?
Overigens, zo stelt het StaalJournaal vast, is het item van een centrale inkoop, in wezen eigenlijk een soort kartelvorming, die China zou willen organiseren, een discussie die al veel langer loopt en die telkens weer opduikt wanneer ijzerertsprijzen stijgen. “Dat laatste is nu echter niet het geval, want intussen is de prijs weer lager geworden en noteert men ca. $ 110-$ 115. De langdurige Lockdown in Chinese regio’s als Beijing en Sjanghai hebben de vraag naar ijzererts fors gedempt. En bovendien zijn onlangs weer nieuwe Covid-19 uitbraken geregistreerd, als gevolg waarvan men vreest voor nieuwe Corona-maatregelen en waardoor de staalbehoefte op korte termijn niet zal stijgen resp. dus prijzen onder druk zullen blijven staan.
Dalende lijn grondstofprijzen
Grondstofprijzen in het algemeen, zoals steenkool, cokes en ijzererts, vertonen een dalende lijn. De oorzaak daarvan ligt vooral bij de haperende economie in China. Door de strenge en maandenlange Lockdown hebben vele economische activiteiten beduidend minder gedraaid of zelfs compleet stilgelegen. Raar maar waar, toch werd er eerder dit jaar méér staal in China geproduceerd, maar zijn ook voorraden gewalst staal bij de fabrieken 30% hoger dan één jaar geleden. Bloomberg berichtte onlangs dat ‘de maker van de helft van ’s werelds staal tussen januari en maart 231 miljoen ton produceerde, bijna 10 procent meer dan een jaar eerder en het hoogste voor elk 1e kwartaal ooit. Volgens gegevens van het statistiekbureau steeg de productie in maart met 10 procent tot 80,3 miljoen ton. Toch zijn er meer en meer pessimistische geluiden te horen over de te verwachten ontwikkeling van de Chinese economie en spreken diverse economen zelfs over een recessie. De neerwaartse trend van de grondstofprijzen zal leiden tot een reductie van de productiekosten en EU-staalfabrieken zijn dan ook bang, dat daardoor importprijzen nog lager zullen worden, wat het prijsniveau op de Europese markt nog verder onder druk zou kunnen zetten. “De eerdergenoemde productiebeperkingen zouden daardoor een middel kunnen zijn het evenwicht tussen vraag en aanbod beter in balans te brengen, waarmee men dan een verdere prijsdaling zou kunnen voorkomen c.q. een stabilisatie van de staalprijzen in de markt zou kunnen bereiken”, besluit het StaalJournaal.