Eerste duurzame staalfabriek staat in Zweden en werkt met waterstof
SSAB, LKAB en Vattenfall hebben een beslissende stap gezet in de richting van een fossielvrije staalfabriek. Het gaat om de unieke proeffabriek HYBRIT (Hydrogen Breakthrough Ironmaking Technology) waar staal wordt geproduceerd op basis van waterstof. De waterstof wordt met behulp van duurzame elektriciteit uit onder meer waterkracht gegenereerd. Over 20 jaar wil Zweden alleen nog maar duurzaam staal produceren.
Normaal wordt staal geproduceerd met ijzererts en cokes gemaakt uit steenkool. Hierbij komen grote hoeveelheden CO2 vrij die bijdragen aan klimaatverandering. HYBRIT heeft tot doel het proces te veranderen door cokes te vervangen door waterstofgas uit fossielvrije energiebronnen. Het bijproduct hiervan is water, dat vervolgens kan worden gebruikt voor de productie van waterstofgas. De duurzaam opgewekte waterstof die in de HYBRIT staalfabriek wordt gebruikt, reduceert de CO2-uitstoot drastisch.
De overgang van kolen naar waterstof bij de productie van staal zal op termijn de CO2-uitstoot in Zweden met tien procent en in Finland met 7% terugbrengen, is de verwachting. Daarnaast draagt het HYBRIT-initiatief ook bij aan het verminderen van de uitstoot van de staalindustrie in Europa en wereldwijd. Tegenwoordig genereert de staalindustrie 7% van de totale wereldwijde uitstoot van CO2. Met HYBRIT willen SSAB, LKAB en Vattenfall een volledig fossielvrije waardeketen creëren van de mijn tot het afgewerkte staal. Dankzij het gebruik van waterstof stoot de HYBRIT fabriek alleen nog water uit in plaats van CO2.
In 2018 werd met financiële steun van het Zweedse Energieagentschap gestart met de bouw van de HYBRIT proeffabriek. De fabriek zal in eerste instantie het gebruik van waterstof in de verschillende productiefasen uitgebreid testen. De waterstof wordt in de proeffabriek geproduceerd door water te elektrolyseren met fossielvrije elektriciteit. Tussen 2020 en 2024 zullen testen worden uitgevoerd, eerst met aardgas en daarna met waterstof, om productieresultaten te kunnen vergelijken.
De doelstelling is om in 2035 een volledig fossielvrij productieproces voor staal te hebben. Het voorbereidende haalbaarheidsonderzoek laat zien dat fossielvrij staal in de toekomst in de markt kan concurreren met traditioneel staal, omdat de hoeveelheid elektriciteit uit fossielvrije bronnen zal afnemen terwijl de aan CO2-uitstoot verbonden kosten zullen toenemen.