Efficiency in verspaning kan nog fors omhoog

De benchmark is een gezamenlijk onderzoek van OOM, Koninklijke Metaalunie en het vakblad Made-in-Europe. 149 verspanende bedrijven hebben een uitgebreide vragenlijst ingevuld en daarnaast zijn de conclusies gebaseerd op een aantal diepte-interviews.

Meer spindeluren

De vorige Benchmark Verspanen is gehouden in 2017. Vergeleken met toen zijn bedrijven meer spindeluren gaan maken. Maar als je de toename afzet tegen de snelle ontwikkeling van automatiseringssystemen en vooral de laagdrempeligheid daarvan, had je wellicht een grotere stijging mogen verwachten, constateert de benchmark. Nog altijd werkt meer dan een kwart van de bedrijven die zich richten op kleine en middelgrote series helemaal niet onbemand. Opvallend is dat het aantal machines dat door een robot wordt beladen relatief laag blijft. Slechts één op de drie bedrijven met de focus op grote series heeft robotbelading. Bij middelgrote en kleine series wordt 18 procent van de machines met een robot beladen. De verspanende bedrijven slagen er dus in met andere automatiseringsoplossingen zoals stafaanvoer en wisselaars meer onbemande uren te maken.

Nog volop groeikansen

Toch ligt juist in de huidige automatiseringstechnologie veel potentieel voor efficiencyverbetering. Want ook voor de productie van enkelstuks – zeker als het om repeat-orders gaat – wordt het steeds eenvoudiger om deze onbemand te kunnen produceren. Daarnaast kunnen de bedrijven nog een efficiencyslag maken in de processen voor en na de verspanende bewerking. “Hoewel de Nederlandse bedrijven qua automatisering absoluut koploper zijn in West-Europa, zijn er nog volop groeikansen. Is voor bedrijven het financiële rendement niet doorslaggevend om meer onbemande uren te maken, dan zal wellicht het gebrek aan vakmensen de bedrijven aanzetten om meer te automatiseren”, constateert de benchmark.

Investeringsredenen

De Benchmark Verspanen 2022 behandelt een groot aantal aspecten van de verspaning. Zo is net als in 2017 de vraag gesteld waarom de bedrijven investeren. Als belangrijkste reden wordt nog steeds genoemd het vergroten van de capaciteit, maar dat gebeurt wel minder dan 5 jaar geleden.

CEO van ASML Peter Wennink (rechts) zei bij de opening van TechniShow dat ASML verwacht de komende jaren de capaciteit te kunnen verdubbelen, waardoor ook de toeleveranciers die slag zullen moeten maken, en meer medewerkers nodig zullen zijn.

Een tweede belangrijke uitdaging voor de sector is het werven en behouden van talent. Wennink riep de sector op daarvoor niet alleen naar de overheid te kijken, maar samen de schouders te zetten onder de opleiding van talent.

Alleen al in Veldhoven werken 110 nationaliteiten, een belangrijk signaal dat de pool voor nieuw talent in Nederland te klein is. Internationaliseren van opleidingen en investeren in een leven lang leren zijn daarom cruciaal om genoeg talent te hebben en behouden. ASML verwacht bijvoorbeeld de komende jaren de capaciteit te kunnen verdubbelen, waardoor ook de toeleveranciers die slag zullen moeten maken, en meer medewerkers nodig zullen zijn. Van de jaarlijkse inkoop van ASML, goed voor circa 10 miljard euro, vindt jaarlijks 80% binnen Europa plaats, waarvan de helft in Nederland.

Digitalisering

Een ander belangrijk thema dat vorige week in Utrecht centraal stond, is de digitalisering van de maakindustrie. Theo Henrar, voorzitter van FME, gaf bij de opening aan dat de maakindustrie een ruggengraat is van de Nederlandse economie, die steeds meer de waardering krijgt die ze verdient. Digitalisering betreft niet alleen de machines zelf, maar ook de integratie van alle ermee samenhangende processen, zoals verkoop, logistiek en voorraadbeheer. Ook Henrar benadrukte het grote belang van samenwerking in de keten op het gebied van digitalisering en waarschuwde voor de risico’s op het gebied van cybersecurity.

Productie automatisering moet

André Gaalman, voorzitter van FPT-VIMAG, de Federatie voor Productietechnologie en eigenaar van TechniShow, benadrukte bij de opening dat de sector niet ontkomt aan verdere productieautomatisering, als gevolg van krapte op de arbeidsmarkt en de niet aflatende behoefte aan verdere efficiëntie.