Hoe blijf je in 2025 onderscheidend in de machinebouw?

Even hard als de Nederlandse machinebouw groeit, nemen de uitdagingen in de sector toe. De hijgende adem van buitenlandse concurrentie in de nek, en de razendsnelle technologische ontwikkelingen die nauwelijks bij te benen zijn, bedreigen de positie van onze machinebouw als koploper in de markt. Daarnaast vragen veranderende klantbehoeften om aanpassingsvermogen en visie. “Maar uitdagingen geven tevens het startschot van vernieuwing”, zegt Robert van Domburg, IT Strategy Manager bij Info Support: “Door innovatie te omarmen geef je anderen het nakijken.”

Vier trends

Om voorop te blijven lopen, moet je je onderscheiden. Deze vier trends bepalen volgens Info Support het toekomstperspectief van de Nederlandse machinebouw en bieden ruimte tot groei:

1. Technologische vooruitgang

Ontwikkelingen in technologieën zoals 3D-printing, beeldherkenning en robotica bieden kansen om productieprocessen te verbeteren en versnellen. Waar robotica vroeger duur en complex was, is het nu betaalbaarder en toegankelijk. Om deze innovaties effectief te integreren, is veel rekenkracht nodig. Ook op dat gebied gaan de ontwikkelingen razendsnel. Dankzij AI kunnen bedrijven patronen in data ontdekken en via cloudtechnologie zijn schaalbare oplossingen binnen handbereik.

2. Inteloudkostenationale concurrentie

Machines worden soms identiek nagebootst en tegen lagere tarieven aangeboden door aanbieders uit China of lagelonenlanden. Dat maakt het lastiger om je te onderscheiden op productniveau. Gelukkig is er in dit vakgebied meer nodig: door diepgaande kennis van het productieproces en de volwaardige keten, kun je innovaties voorstellen die verder reiken dan de prestaties van de machine. Daarnaast kun je Internet of Things (IoT) inzetten om gebruikers inzicht te geven in de actuele status van een machine. De data die hiermee wordt verzameld, biedt waardevolle inzichten voor verbeteringen en is koppelbaar met ERP-systemen. Door al deze data in de cloud op te slaan, ontstaat er één centrale bron van informatie, die makkelijk intern en extern gedeeld kan worden.

3. Bezit naar gebruik met Machine-as-a-Service (MaaS)

Vanuit klanten neemt de wens naar flexibiliteit en ontzorging toe. Dat biedt kansen voor nieuwe verdienmodellen, zoals het MaaS-model. Hierbij betalen klanten niet voor de machine zelf, maar voor het gebruik of de output ervan. Het is zinvol om te onderzoeken of je (een deel van) je dienstverlening als licentiemodel kan aanbieden. Het voordeel hiervan is dat de ontwikkelkosten van nieuwe functies spreidbaar zijn over de klantenbasis. Ook is de time-to-market minder kritisch, omdat updates en probleemoplossingen later kunnen worden doorgevoerd. Ten slotte kan het bezitten en delen van data deuren voor nieuwe verdienmodellen openen. Denk bijvoorbeeld aan het delen van opbrengstgegevens van bijvoorbeeld gewassen, of melk of eieren in licentievorm.

4. Vraag naar nieuwe competenties en IT-expertise

Door de komst van nieuwe technologieën, verdienmodellen en intensievere data-uitwisseling, speelt IT een steeds belangrijkere rol in de machinebouw. Dat vraagt om compatibele IT-systemen en gespecialiseerde vaardigheden in cloudbeheer, edge computing en datasecurity. Zonder deze diepgaande expertise verliezen bedrijven al snel controle over de cloud en lopen ze veiligheidsrisico’s.

Onderzoek van Info Support bevestigt dit: 30 procent van de Nederlandse bedrijven heeft geen controle over hun cloudkosten en 29 procent maakt zich zorgen over databeveiliging. Suboptimale technische keuzes kunnen later hoge kosten veroorzaken. Daarom is een gestructureerde aanpak met een allesomvattende referentiearchitectuur noodzakelijk, ook als bepaalde elementen nu nog niet nodig lijken. Volgens Van Domburg vraagt de omschakeling naar nieuwe verdienmodellen, de uitbreiding van competenties en de adoptie van nieuwe technologieën  om durf en doorzettingsvermogen. “Maar net als in een echte wedstrijd wordt een lange adem vaak beloond. Zet dus nu de concrete stappen om te innoveren, en blijf geduldig totdat de vruchten zich afwerpen.”