Industrie in februari fors gegroeid; Coronavirus overschaduwt positieve ontwikkeling
De Nevi PMI van februari was 52.9, wat wijst op een forse verbetering van de bedrijfsomstandigheden in de Nederlandse productiesector na vijf maanden van krimp. Het was bovendien het hoogste cijfer in dertien maanden. Deze positieve ontwikkeling wordt echter overschaduwd door de uitbraak van het Corona (Covid-19) virus.
De productieomvang nam voor het eerst toe sinds september vorig jaar. De toename van de nieuwe orders was de grootste sinds augustus vorig jaar. Ook het aantal exportorders nam toe, zij het matig. De inkoop nam voor het eerst in vijf maanden toe. De hoeveelheid onvoltooid of nog niet uitgevoerd werk daalde in februari opnieuw, zij het in de geringste mate in drie maanden.
De personeelsbestanden namen aanzienlijk toe en de inkoopactiviteiten werden voor het eerst in vijf maanden uitgebreid. De verlenging van de levertijden was de grootste sinds december 2018, waarin de eerste gevolgen van de uitbraak van COVID-19 zichtbaar werden. De voorraad eindproducten daalde voor de zesde maand en de voorraad ingekochte materialen voor de vijfde maand op rij.
De inkoopprijsinflatie was opnieuw fors, maar minder groot dan in januari. De verkoopprijzen stegen bescheiden en minder dan in januari. De bedrijven bleven positief over de toename van de productieomvang in de komende twaalf maanden, zij het minder dan in januari.
Bart Vos, Scientific Director Brightlands Institute for Supply Chain Innovation (BISCI) en verbonden aan Maastricht University, stelt in zijn maandelijkse commentaar op de cijfers dat het goede nieuws helaas wordt overschaduwd door de uitbraak van het Coronavirus. “De gevolgen van deze uitbraak zijn de laatste weken steeds voelbaarder geworden. Uiteraard is dit met nu al duizenden doden in eerste instantie een tragedie vanuit het oogpunt van wereldgezondheid, maar ook economisch gezien is de impact enorm.”
In de laatste PMI-rapportage was die impact al zichtbaar in de vorm van oplopende levertijden. Respondenten wezen dit vooral toe aan een toenemende druk op hun aanvoerketen als gevolg van de uitbraak van het virus in China. Kanttekening daarbij is dat de dataverzameling voor de PMI plaats vond in de periode 12-20 februari en toen was de uitbraak zeker nog niet op haar hoogtepunt. Vooral in de laatste weken van februari nam de uitbraak zowel geografisch (in steeds meer landen, inclusief Nederland) als absoluut gezien, steeds grotere vormen aan. Resulterend in toenemende onrust op beurzen en bij bedrijven. De Nederlandse werkgeversorganisatie VNO-NCW verwacht dat de Covid-19 uitbraak, in combinatie met de Brexit gevolgen en de stikstofmaatregelen, de verwachte economische groei dit jaar met enkele tienden van procentpunten kan verlagen.
Historisch dieptepunt China
De economische gevolgen zijn uiteraard nu al het meest zichtbaar in China. De Chinese PMI bereikte in februari een historisch dieptepunt, met 35.7 was de index zelfs lager dan tijdens de crisis in 2008. In januari stond de Chinese PMI nog net boven de 50 (51.1). “Een forse daling was al wel voorzien, maar de meeste voorspellingen kwamen nog wel boven de 40 uit, dat valt dus tegen”, aldus Vos. “En niet alleen voor de Chinese economie, ook internationale productieketens worden onderbroken. Dit effect zal zeker niet overal zo sterk zijn, maar het lijkt onvermijdelijk dat ook de Nederlandse PMI last gaat hebben van deze ontwikkelingen. Daarbij zullen de gevolgen wel per sector verschillen. Uit een recente publicatie van de Economist blijkt dat vooral bedrijven met beperkte voorraadbuffers en weinig alternatieve leveranciers risico lopen. Uit cijfers van dit gezaghebbende tijdschrift blijkt dat dit vooral in de hightech sector het geval is. Ook bedrijven in de farmaceutische en auto-industrie lopen een bovengemiddeld risico. Heel concreet hebben bedrijven als Apple (mondiaal) en Coolblue (in Nederland) al aangegeven tekorten in de aanvoer van producten uit (met name) China te verwachten.”
Veerkracht in de ketens
In meer algemene zin vormen de gevolgen van de uitbraak van het virus volgens Vos een illustratie van onderlinge afhankelijkheid in en kwetsbaarheid van mondiale ketens. “Het goede nieuws is dat bij eerdere crises is gebleken dat er voldoende veerkracht in die ketens aanwezig is om te herstellen van deze uitbraak. Dat zal echter wel minimaal enkele maanden vergen.”