‘Elke kantbankgebruiker kan genieten van offline programmeren’

Het offline programmeren van een kantbank is kinderspel geworden en iedere plaatbewerker kan tegenwoordig genieten van de enorme voordelen die dit oplevert. Ook de plaatbewerkers die niet werken met kantbanken van een van de grote fabrikanten, die hierin al een jarenlange ontwikkeling hebben. “Er is onafhankelijke programmeersoftware, die kwalitatief zo goed en gebruikersvriendelijk is, dat deze technologie nu ook beschikbaar is voor plaatbewerkers met kantbanken van andere fabrikanten”, zegt Ed van Leeuwen van Van Leeuwen CADCAM Systems in Utrecht.

Voor het ponsen en lasersnijden is het offline programmeren al lang ingeburgerd,  maar bij kantbanken lijkt dit nu pas gemeengoed te worden. “Het punt is dat de kennis bij de man aan de bank zat”, zegt Ed van Leeuwen. “En kanten is natuurlijk een wiebelig proces, dat minder snel is te automatiseren dan lasersnijden en ponsen. Als een uitslag bij de eerste zetting 89 graden in plaats van 90 graden wordt gebogen, moet je al corrigeren. Daar zorgden de vakmannen aan de kantbank altijd voor. Zo lang die rondliepen deden de banken hun werk wel, mits de uitslagen goed waren.”

Iedereen moet het willen
Van Leeuwen is al vele jaren actief met het automatiseren van plaatbewerkingsprocessen. Tien jaar geleden bood hij ook al software aan voor het offline programmeren van kantbanken, maar dat ging moeizaam. “Ik heb best wel eens mijn hoofd gestoten. Want dan bleek het management iets te willen dat bij de kantbank niet werd geaccepteerd. Daar ontbrak het vaak aan de bereidheid om het programmeren op een andere manier te gaan doen. En dan lukt het niet. Iedereen moet het willen.”

Steeds meer digitale data
Maar nu lijkt er toch sprake van een omslag. Want alles komt momenteel samen: de volumes worden groter, de series kleiner en klanten leveren steeds meer digitaal data in 3D aan terwijl  de kennis aan de kantbank verdwijnt. Steeds meer bedrijven beseffen hierdoor dat er iets moet gebeuren en dat er meer moet worden gedaan op de werkvoorbereiding dan aan kantbank zelf. Van Leeuwen merkt die behoefte duidelijk. “Ik word steeds vaker uitgenodigd om te komen praten over een oplossing. En zo’n oplossing is er.”

Een voorbeeld waar zo’n oplossing is gerealiseerd, is zijn klant Peters Metaaltechniek in Emmen. Een toeleverancier die plaatwerk, ponsnibbelen, laswerk en constructiewerk doet en RVS, aluminium en staal verwerkt voor opdrachtgevers in onder andere de bouw, zorg, industrie, zuivel en horeca. Peters heeft een machinepark met machines van verschillende fabrikanten en is al jaren klant van Van Leeuwen, die met name het programmeren van de ponsmachines heeft geautomatiseerd.
Peters kreeg een mooie order van een goede klant, die ontwerpt in Inventor en assemblys met veel plaatwerk in verschillende afmetingen en complexiteit in 3D aanlevert. Een eerste project is al uitgevoerd, maar betekende meer werk dan verwacht en het kostte ook meer tijd. “Dit voorbeeld is illustratief voor wat veel plaatbewerkers momenteel meemaken”, zegt Van Leeuwen. “Ze krijgen veel werk dat ze letterlijk niet aankunnen op de kantbank. Vaak werken ze met jonge jongens die prima met machines overweg kunnen, maar het programmeren van complex plaatwerk is een ander ding. Zelfs ervaren mannen kunnen dergelijke volumes overigens nauwelijks aan.”

Ed van Leeuwen: “De CADCAM-systemen voor kantbanken zijn ontzettend snel geëvolueerd. De producenten hebben hun software achter de schermen doorontwikkeld en nu bewijst deze zich: het werkt.”

Maar men wil de klant graag behouden en ook diens volgende project aannemen. Er zijn plaatbewerkers die deze ontwikkeling zien en kiezen voor modernisering van hun machinepark door de bestaande machines te vervangen door kwalitatief hoogwaardiger machines en software van één leverancier. Maar lang niet iedereen heeft die mogelijkheden en veel plaatbewerkers willen dat ook helemaal niet. Voor hen is er volgens Van Leeuwen een alternatief: machine-onafhankelijke software, die inmiddels heel volwassen is. “De CADCAM-systemen voor kantbanken zijn ontzettend snel geëvolueerd. De producenten hebben hun software achter de schermen doorontwikkeld en nu bewijst deze zich: het werkt. Nu is het zaak ervoor te zorgen dat iedereen hiervan gaat genieten.”

Mbend van Metalix
Van Leeuwen werkt zelf met het softwarepakket Mbend van Metalix, dat wereldwijd al 30 jaar CADCAM levert voor alle merken pons- en snijmachines. Met de software voor de kantbanken erbij kunnen machines van verschillende merken in een werkplaats nu allemaal uit één systeem worden aangestuurd.
Mbend importeert de digitale 3D tekeningen, herkent de plaatwerkdelen hierin en haalt een assembly uit elkaar in losse onderdelen, die worden uitgevouwen. De software analyseert het product (materiaalsoort, dikte), selecteert de messen en de V-openingen, bepaalt het aantal set-ups en de buigvolgorde. Dat gaat allemaal automatisch. Maar er zijn vaak talloze mogelijkheden om een product te realiseren en daarin willen de meeste plaatbewerkers kunnen sturen. Dat kan allemaal in de software worden aangegeven. Alle specs van de kantbank en alle gereedschappen die voorhanden zijn, worden door Van Leeuwen in het systeem ingebracht. De bank die de werkvoorbereider op zijn scherm en later de operator op de besturing in de visualisatie zien, is volledig hun kantbank. Mbend voert ook een automatische correctieslag uit op de door klant aangeleverde informatie aan de hand van deze specs.

Geweldige upgrade
Zo wordt een programma gegenereerd voor de besturing van de kantbank. In het geval van Peters een DLD programma voor de Delem besturing op de Rico kantbank. Hiervoor was wel een uitbreiding van de besturing nodig. De Rico kantbank was uitgerust met een eenvoudige basisversie van de Delem besturing. Daar zijn nu de opties bijgenomen dat een derde programmadata mag uploaden en de mogelijkheid van 3D visualisatie. Hiermee kan de operator het programma op de besturing simuleren en de buigvolgorde zien. “Dat hebben we ingekocht bij Delem en werkend gemaakt”, vertelt Van Leeuwen. “In combinatie met de offline programmeersoftware is dit een geweldige upgrade van de machine. Maar ook zonder de uitbreiding van de besturing zou het offline programmeren al voordeel hebben opgeleverd. Want van de simulatie kun je naar keus een rapport maken in PDF, Word of Crystal Reports. Dit kan afgedrukt worden maar ook op een beeldscherm bij de machine worden geplaatst als de besturing niet zo geavanceerd is. Daarop kan de operator mooi zien hoe hij de stempels moet inbouwen. Zo nodig kan het programma zelfs handmatig in de kantbank worden ingetypt. Zo kun je zelfs een oude kantbank weer heel courant maken.”

Software los denkwerk op
Van Leeuwen wil er maar mee zeggen: offline programmeren kan bij elke kantbank voordeel opleveren en de gebruiker bepaalt zelf hoe en in welk tempo hij de omslag maakt. De noodzaak om het te doen wordt volgens hem wel steeds groter omdat klanten digitaal met zoveel data komen. “Je gaat uiteindelijk ‘nee’ verkopen als je niet aan dit soort oplossingen werkt. De productie van je kantbank kan met tientallen procenten toenemen, ook die van hele oude kantbanken. Ook de steltijden nemen af, zelfs als je veel gereedschappen moet plaatsen. Want je hoeft daarbij niet meer te denken. De software lost een groot deel van het denkwerk op.”

De software is gebruikersvriendelijk, maar het is wel hightech en moet dus goed worden uitgelegd. “Is alles eenmaal geïnstalleerd dan kun je met een beknopte training aan de slag. En dat moet ook, want na een dag willen de meesten mij gauw weer weg hebben en weer produceren”, lacht Van Leeuwen. “Ik zie wel regelmatig dat men zich de tijd niet gunt voor een gedegen training. Dat is jammer. Ze gebruiken vaak maar een deel van alle mogelijkheden, omdat dat al zoveel winst brengt waar ze dolgelukkig mee zijn. Maar je moet verder gaan. Zorg dat je niet 60 maar 90 procent van alle mogelijkheden gebruikt. Dat hoeft niet direct, maar kan ook geleidelijk aan.”