Litouwen als springplank van de EU voor investeringen

Litouwen is bijzonder actief in het geografische centrum van Europa en dingt mee naar investeringen. Deze investeringen zijn zowel in verband met de projecten van Elon Musk als voor volledig nieuwe greenfield-projecten, waarvoor het preferentiële belastingvoorwaarden aanbiedt.

Eind 2021 werd het satellietinternet Starlink door het lucht- en ruimtevaartbedrijf SpaceX, dat eigendom is van Elon Musk, gelanceerd in Litouwen. Het land staat gekend voor zijn bijzonder snel en krachtig internetsysteem. De afgelopen jaren hebben de kers op de taart gezet. Litouwen werd gekozen voor ontwikkelingen door bekende namen zoals de Amerikaanse reus in automobiel-onderdelen Dana Incorporated, de Duitse hoofdproducent van automobiel-elektronica Continental, het voortgezette opleidingsbedrijf Metso-Outotec, fabrikant van vrachtliften Bar CargoLift en het zorgbedrijf Hollister.

De Zweedse reus op vlak van wooninterieur, Ikea, heeft een netwerk van betrouwbare lange-termijnpartners in het land. Ondertussen investeren ook bedrijven zoals Mars, Thermofisher, AQ Wiring Systems en Hella in ontwikkelingsprojecten in Litouwen.

Aanzienlijke Europese en Amerikaanse investeringen in Litouwen

Volgens gegevens van de Bank van Litouwen bedroegen in 2020 de opgetelde buitenlandse directe investeringen (BDI) in het land 23,94 miljard euro. Dit is 16% meer dan het jaar voordien. Van dit bedrag namen Europese investeerders het grootste deel voor hun rekening, namelijk 76%. Westerse investeerders namen 23% voor hun rekening, met de Verenigde Staten als onbetwiste koploper onder de laatstgenoemden.

Giedrius Valuckas, CEO van Investment Partner, dat twee vrije economische zones (VEZ) in Litouwen beheert, merkte op dat het land goed gebruik maakt van zowel zijn gunstige ligging op logistiek gebied als zijn actieve institutionele betrokkenheid. Dit op staatsniveau bij het adviseren en ondersteunen van bedrijven die zich in het land willen vestigen.

“Wat Litouwen te bieden heeft, is uniek. Het is een land dat op het kruispunt van Oost en West ligt, en vooral dicht bij Scandinavië. Het beschikt over een uitstekend, goed ontwikkeld wegen- en spoorwegennet, maar liefst vier internationale luchthavens, waarvan er één (Šiauliai Airport) pal naast de Šiauliai-VEZ ligt. Het heeft ook jaren algemene ervaring in het werken met zowel bekende grote fabrikanten als kleinere bedrijven, waardoor wij bedrijven een goede start kunnen bieden. Als compact land is iedereen – van landeigenaars tot gemeenten en vertegenwoordigers van de staat – geïnteresseerd in het ondersteunen van bedrijven in het land en het bieden van de best mogelijke voorwaarden. In feite doen we het goed, want de directe buitenlandse investeringen in het land nemen voortdurend toe,” aldus Valuckas.

Giedrius Valuckas, CEO van Investment Partner, dat twee vrije economische zones (VEZ) in Litouwen beheert, merkte op dat het land goed gebruik maakt van zowel zijn gunstige ligging op logistiek gebied als zijn actieve institutionele betrokkenheid.

Als lid van de EU en het NAVO-bondgenootschap heeft Litouwen duidelijk een westerse positie.

Litouwen heeft een sterke industriële productiebasis

De productie-industrie vormt een belangrijk onderdeel van de Litouwse economie en genereert meer dan 20% van het bruto binnenlands product (BBP) van het land. Dankzij zijn aantrekkelijke ligging, in combinatie met snel evoluerende productieprojecten en een hoog niveau van digitalisering, hebben de industriële activiteiten van Litouwen in 2020, toen de COVID-19-pandemie uitbrak, geen terugval gekend. Bovendien is het land van plan dit jaar af te sluiten met een groeipercentage van 35%. 

LT-productiebedrijven worden steeds meer geïntegreerd in de waardeketens van de EU via investeringen in R&D en toenemende uitgaande buitenlandse directe investeringen. Met name de productiesector heeft de afgelopen tien jaar een enorme groei doorgemaakt. De beste indicator dat Litouwen een productievriendelijk land is, is waarschijnlijk het aandeel van de productiesector in het BBP, dat in de eerste helft van 2021 20,5% bedroeg. Het cijfer is zelfs het hoogste percentage in de geschiedenis. Dit als indicator die sinds 1995 door het Litouwse bureau voor de statistiek wordt bijgehouden. Een andere belangrijke factor waarmee rekening moet worden gehouden, is het productieniveau in verhouding tot de Litouwse industrie. Dit lag in de periode januari-juli 2021 17,5% hoger dan in dezelfde periode van 2019, d.w.z. vóór de COVID-pandemie. Dit resultaat toont aan dat de Litouwse industrie bloeit, mede dankzij het vriendelijke ondernemingsklimaat voor de productieactiviteiten.

Litouwen, dat vroeger een kerncentrale exploiteerde, richt zijn aandacht nu snel op het maximale gebruik van hernieuwbare energiebronnen: nu al wordt 25% van de elektriciteit in het land opgewekt uit hernieuwbare bronnen. Alle recente projecten zijn ontwikkeld in lijn met de Green Deal 2030 van de EU, en Litouwen heeft ambitieuze doelstellingen om een leider te worden op het gebied van duurzaamheid. Het bedrijfsleven staat niet aan de zijlijn te wachten op nieuwe regelgeving, maar helpt deze trend juist aan te jagen. Als gevolg daarvan zijn er in Litouwen veel nieuwe projecten en ideeën op het gebied van hernieuwbare energie, de circulaire economie en digitalisering.

Uit gegevens die zijn verzameld door de Digital Economy and Society Index (DESi-index) blijkt dat Litouwen in 2020 tot de top 10 beste EU-landen behoorde wat betreft de integratie van digitale technologieën in bedrijfsactiviteiten. Het is dan ook duidelijk dat Litouwse bedrijven behoorlijk bedreven zijn in het gebruik van digitale oplossingen, waarvoor een goede digitale infrastructuur nodig is. Uit het laatste EU Innovation Scoreboard Report blijkt dat de penetratiegraad van breedbandinternet in Litouwen 121% van het EU-gemiddelde bedraagt. Dit bevestigt dat de digitale infrastructuur in Litouwen van een echt hoog niveau is.

Bekende innoverende bedrijven – van Oracle en Thermo Fisher, Continental tot Revolut – hebben de voordelen van Litouwen ontdekt en maken er met succes gebruik van. De stad Vilnius gaat echter snel vooruit door zich te richten op dienstencentra, start-ups en de FinTech-sector. Bedrijven met competenties op het gebied van productie zijn op hun beurt geconcentreerd in andere regio’s met een jarenlange ervaring. Uiteraard worden er inspanningen geleverd om nieuwe productielocaties te ontwikkelen in regio’s van het land die zowel een lokaal als een ongebruikt potentieel hebben om bedrijven gastvrijheid te bieden. Zo is Ikea Industry Lietuva bezig met de ontwikkeling van een productiefaciliteit voor lichtgewicht panelen en diverse populaire houtproducten in de buurt van Kaunas, de op één na grootste stad van het land. Dit heeft ongeveer 700 arbeidsplaatsen opgeleverd.

Centraal-Litouwen is verbonden met de belangrijkste logistieke richtingen in noord-zuid richting en de oost-west richting. Hier bevinden zich kruispunten van de belangrijkste land- en spoorwegen, met internationale luchthavens op een paar honderd kilometer afstand en de ijsvrije zeehaven van Klaipėda. Omdat Litouwen over een goed ontwikkelde productiebasis beschikt, zijn de plaatselijke toeleveringsketens in het land aantrekkelijk voor nieuwe investeerders. Aangezien er momenteel in heel Europa een tekort is aan arbeidskrachten voor productiebedrijven, wordt het aanbod van menselijk kapitaal in Centraal-Litouwen een ander cruciaal voordeel.

Kėdainiai, een deel van de provincie Kaunas, is net begonnen met het opzetten van een vrije economische zone. Deze locatie is bijzonder aantrekkelijk vanwege de gunstige logistieke factor en de aantrekkelijke arbeidsmarkt met zowel hooggekwalificeerde als laaggekwalificeerde arbeidskrachten. Hoewel 2020 het jaar werd van de wereldwijde COVID-19-pandemie en het moeilijke tijden zijn voor bedrijven, was het aantal nieuwe bedrijven dat vorig jaar in de gemeente van het district Kėdainiai werd geregistreerd, het hoogste sinds 2015.

Litouwen en de regio Kėdainiai wachten op bedrijven met verschillende profielen, waaronder vertegenwoordigers van de chemische, voedings-, landbouw-, metaalverwerkings-, automobiel- en mechatronicabranche. Met onze 20 jaar ervaring staan wij klaar om ons volledig in te zetten voor de groei en versterking van de bedrijven van onze klanten: van het aantrekken van werknemers tot het aanpassen van technologische oplossingen om te zorgen voor bedrijfsoptimalisatie en het creëren van synergie met ons bedrijfsnetwerk.

Een van de laatste investeringen in de Kėdainiai-VEZ is het Oekraïense kapitaalbedrijf Kormotech. Dat bedrijf koos ervoor zijn activiteiten in de EU te starten door in de eerste fase van zijn ontwikkeling bijna 12 miljoen euro te investeren en ongeveer twee-derde van die investering te bestemmen voor de aankoop van apparatuur die de automatisering van zijn productieprocessen zal maximaliseren. Dankzij COVID-19 kon dit laatste project op het geplande tijdstip op afstand worden uitgevoerd, terwijl de eigenaar met een privé-vlucht de operationele fabriek kwam inspecteren.

“Wat we hier hebben, is een stuk grond en technische infrastructuur die geschikt is voor de bouw van onze fabriek. Even belangrijk was het feit dat wij niet aan onze lot werden overgelaten – integendeel, wij werden begeleid in alle verschillende fasen van onze vestiging, en deze hulp was zeer waardevol. In Oekraïne hebben we ongeveer een kwart van de markt voor katten- en hondenvoer in handen en in de Europese Unie zijn we succesvolle concurrenten met onze producten. Het is ook bemoedigend dat we zijn gaan samenwerken met de grootste Litouwse winkelketens en voor hen onder eigen merk produceren”, aldus Andriy Berezyuk, CEO van Kormotech.

Het agentschap voor de ontwikkeling van directe buitenlandse investeringen van het land merkte op dat dit jaar, na de wereldwijde onrust van 2020, werd gekenmerkt door een toename van het aantal aanvragen. De aandacht voor Litouwen als een aantrekkelijke locatie die buitenlandse investeerders een sterke en veilige informatietechnologie-infrastructuur, geschoold talent en een flexibel bedrijfsklimaat kan bieden.

“Door onze jarenlange ervaring kunnen wij onze ervaring en goede praktijken gebruiken in onze contacten met investeerders die hun activiteiten willen uitbreiden. Wij zijn geen nieuwkomers en wij begrijpen de behoeften van bedrijven niet in theorie maar wel in de praktijk. Wij kennen dus de details en laten investeerders nooit zonder overleg en bijstand. Wij hopen dat wij ook voor u een betrouwbare partner kunnen worden. Zowel voor degenen die al op de hoogte zijn van de mogelijkheden van Litouwen, als voor degenen die nog niet veel over ons land hebben gehoord,” voegde Valuckas eraan toe.