Meningen lopen uiteen over ontwikkeling staalprijzen
De staalimporthoeveelheden in de EU zijn in het 3e kwartaal fors toegenomen. Over wat het effect hierop zal zijn voor de prijzen, lopen de meningen uiteen. Dit meldt het StaalJournaal van NovioStaal.
Een opslaghal voor rollen staal op de site van Tata Steel in IJmuiden. (Foto: Tata Steel)
De importhoeveelheden zijn volgens de september-editie van het StaalJournaal zelfs zoveel toegenomen dat er enerzijds een tekort aan transportcapaciteit over land dreigt en anderzijds er zelfs aangekondigde inkomende beladen schepen voor lossing worden geweigerd, omdat de opslaghallen in de havens overvol zijn. Er wordt gesproken over een volume 6- tot 7-voudig keer groter dan gebruikelijk en er zouden in de EU-havens méér dan 1 miljoen ton platte en lange staalproducten klaarliggen om ingeklaard te worden. “Met die enorme toevloed van gewalst materiaal hebben we dan ook een eerste bedreiging genoemd voor de prijspolitiek die de grotere Europese staalproducenten momenteel voeren”, aldus het StaalJournaal. “Zij willen immers zoveel mogelijk het huidige prijsniveau gehandhaafd zien, maar dat zou nog wel eens een hele opgave kunnen worden.”
Minder productie auto’s
Het zijn namelijk niet alleen die grote importvolumes die vanwege minder schaarste aan materiaal de marktprijzen onder druk zetten. Ook andere factoren veroorzaken een neerwaartse trend bij de prijzen. Allereerst de grote problemen die de autofabrikanten ervaren bij het schrijnende tekort aan halfgeleiders. Alleen al in augustus nam de productie in de EU met 19% af vergeleken met augustus 2020.
Dat raakt niet alleen de afzet van staal aan de autofabrikanten zelf, maar ook hun toeleveranciers. Vooralsnog is er op afzienbare termijn nog geen oplossing voor dat probleem te verwachten en dus zal de behoefte aan staal vanuit die branche niet snel gaan verbeteren. Sterker nog: er zijn volgens het StaalJournaal handelaren en servicecenters die materiaal, wat bestemd was voor ‘auto’, nu verkopen aan afnemers in andere sectoren.
Sterk afgezwakte ijzerertsprijzen
Daarnaast heeft de staalmarkt te maken met stabiele tot licht dalende schrootprijzen, maar vooral met sterk afgezwakte ijzerertsprijzen. Dat de ertsprijzen zo sterk verlaagd zijn wordt veroorzaakt door de productiebeperkingen die in China zijn doorgevoerd. Dat er minder gefabriceerd gaat worden is sinds vorige maand te merken bij de afname van ijzererts, waarvan de vraag dus fors onderuit is gegaan en dus daalden de ijzerertsprijzen eveneens drastisch. Dat laatste aspect is een van de oorzaken dat importstaal behoorlijk goedkoper is geworden.
Vanuit Oost-Europa en Azië, bijvoorbeeld India, worden nu warmgewalste coils aangeboden voor prijzen die liggen rond de $ 950 (= ca. € 815) per ton CFR-haven Zuid-Europa, exclusief importheffing. Ter vergelijking: de basisprijzen van West-Europese fabrieken bewegen zich tussen de € 1.120 tot € 1.180 per ton en die in Zuid-Europa rond de € 1.040, afhankelijk van de kwaliteit en de oorsprong. Voor de goede orde merkt het StaalJournaal bij het bericht over geïmporteerde rollen staal aanvullend wel op dat het hier bijna uitsluitend gaat om ‘zwarte’ rollen, dus ongebeitste coils. “Gebeitst materiaal is onverminderd heel moeilijk verkrijgbaar en dat zal zo blijven tot zeker eind 2021.”
Daarnaast gaat het gerucht dat de Europese Commissie zou overwegen het bestaande beleid van importheffingen binnenkort te gaan heroverwegen. “Ons is die eventuele beleidswijziging niet bevestigd en het blijft dus een gerucht, maar als dat zou gaan gebeuren dan is zeker nu nog de Europese Unie een interessante afzetmarkt voor exporteurs van buiten de Unie. Immers de prijzen hier liggen ruim boven die van China, Vietnam en elders in Azië, en zijn daarmee dus erg aantrekkelijk.”
Amerikaanse markt
Prijzen in de VS liggen nog hoger dan die in de EU, maar de Amerikaanse markt is door de vigerende strenge importheffingen afgegrendeld voor grotere volumes importmateriaal. Als gevolg van die invoerbelemmeringen zijn de prijzen voor warmgewalste coils daar inmiddels opgelopen tot bijna $ 2.000 (= ca. € 1.690) per ton. “Het eerdergenoemde gerucht over mogelijke herziening van de EU-importheffingen komt niet zomaar uit de lucht vallen”, concludeert het StaalJournaal. “India heeft in 2 maanden tijd ruim 600.000 ton coils naar Europa geëxporteerd, maar ziet haar afzet hier nu beperkt door de importheffing.
Het land overweegt nu zelf ook een invoerregeling op onder meer staal uit Europa te gaan invoeren als tegenreactie op het EU-beleid. Intussen is ook nog het overleg gaande tussen de EU en de VS over de wederzijdse invoerbeperkende maatregelen en daarover wordt in november een besluit verwacht.”
Een herziening of zelfs volledig wegnemen van deze wederzijdse importheffingen zou voor de Europese staalfabrieken erg welkom zijn. Het StaalJournaal: “Immers indien van beide zijden de belemmeringen zouden worden weggenomen hebben de EU-staalmakers er een interessante afzetmarkt bij.
Nu al wordt zeker materiaal naar Noord-Amerika uitgevoerd, maar in die gewijzigde omstandigheden zal dat exportvolume alleen maar toenemen vanwege de veel hogere prijzen en dus betere marges. De grotere EU-fabrieken beweren vol te zitten voor dit jaar. Kleinere centraal-Europese fabrieken bieden hier en daar nog wat tonnages aan voor levering in november-december.
Kennelijk hebben zij nog wat ruimte in hun productieplanning. Feit is dat de grote schaarste, zoals die eerder dit jaar heerste, wat afgenomen is. De vraag is ook of dat het tekort aan materiaal zo blijven zal of verder gaat afnemen? Immers in België en Duitsland hebben fabrieken in het 1e, 2e en 3e kwartaal bewust of vanwege technische problemen c.q. onderhoud minder staal gemaakt, maar hoopt men in het 4e kwartaal de productie weer tot een normaal niveau terug te brengen.”
Prijsontwikkelingen?
Nu alle marktpartijen van vakantie terug zijn en langzamerhand ook de onderhandelingen tussen de automobiel- en staalproducenten op gang komen, is de kernvraag natuurlijk hoe de prijsontwikkelingen zullen zijn. “De meningen in ons netwerk lopen hierover echt fors uiteen. Er zijn partijen die denken dat we in de loop van deze en volgende maand nog wat lagere prijzen zullen gaan zien, maar dat er daarna weer een opwaartse trend te verwachten is.
Anderen denken het tegenovergestelde, namelijk dat de hausse van prijsstijgingen definitief voorbij is en er een daling zal volgen waarbij de basisprijs in de loop van 2022 tot onder de € 1.000 zal komen te liggen.
Voor beide visies zijn er argumenten voor en tegen. Er zijn namelijk tal van ontwikkelingen gaande die de koers van de staalprijzen kunnen gaan beïnvloeden. Natuurlijk hoe de economische groei zich ontwikkelt. Maar ook: wat zal de uitkomst zijn van de onderhandelingen tussen de EU en de VS, wanneer gaat de automobielproductie weer toenemen, wat is de groei of afname van de hoeveelheid importstaal in de komende maanden, handhaving of afname van de materiaal schaarste.
En nog een paar punten: wel of geen herziening van het EU-importquota systeem, een toename of stabilisatie van de Europese binnenlandse staalproductie, verdere daling of niet van de ijzerertsprijzen, maar ook een mogelijke verhoging van de rente, die de drang van investeren negatief kan beïnvloeden en wellicht wijzigingen van binnenlandse politieke verhoudingen in verschillende EU-landen.
Dit zijn allemaal zaken waarvan we de resultaten en de effecten nog niet kunnen voorspellen, laat staan weten. Dit betekent ook dat het lastig is een heldere prognose over het te verwachten prijsverloop te maken.”
