Metaalunie eist actieve steun overheid voor maakindustrie

In een gedegen industriebeleid van de overheid past niet dat nieuwe sluisdeuren voor het Noordzeekanaal in Korea worden gebouwd en een order voor Marineschepen aan een Frans bedrijf wordt gegund. De Metaalunie kaartte deze beide kwesties aan bij de overhandiging van de IndustrieVisie 2019 aan staatssecretaris Mona Keijzer van EZK op de Hannover Messe.

Voor een gezonde Nederlandse maakindustrie is het volgens de Metaalunie van essentieel belang dat de overheid een gedegen industriebeleid voert. De branchevereniging voor het MKB-metaal vraagt om een breed programma, waarin de overheid acteert als launching customer in de diverse transities. “Als Nederland bijvoorbeeld duurzamer wil bouwen, is het milieutechnisch gezien onaanvaardbaar dat we voor het Noordzeekanaal nieuwe sluisdeuren in Korea laten maken, die hier naar toe verschepen en die schepen weer leeg terug laten varen. Nog een voorbeeld, aanbesteding van Marineschepen aan een Frans bedrijf gunnen kan gebeuren. Maar zorg er dan wel voor dat de Nederlandse toeleverende industrie daar ook van meeprofiteert.”

Actieve ondersteuning
De Metaalunie noemt het MKB-metaal cruciaal voor een innovatief en krachtig economisch klimaat in Nederland. Het gaat daarbij om het bedenken van nieuwe producten in combinatie met het slim maken van die producten. Goed beleid kan de Nederlandse maakindustrie ondersteunen en stimuleren om slimmer te produceren, zodat we in Nederland waarde blijven creëren en werkgelegenheid behouden. Dit vraagt om een actieve, op deze sector toegespitste ondersteuning. Koninklijke Metaalunie vraagt de overheid maatregelen te nemen om de kracht van het MKB-metaal te ondersteunen en versterken. Maatregelen gericht op verhoging van de productiviteit door slimmer produceren. Beleid dat er op gericht is dat de sector optimaal waarde kan creëren voor de Nederlandse economie. Beleid dat nationaal aanbesteden door de overheid en het bedrijfsleven stimuleert. Enerzijds onder het mom van ‘Proud to buy Dutch’, maar ook denkend aan arbeidsomstandigheden, milieu of overheidssubsidiering in lage lonen landen. “Metaalunie werkt graag samen met de overheid aan maatregelen die de productiviteit van de MKB-metaalbedrijven versterkt. In onze welvarende, maar ook vergrijzende samenleving is groei van de arbeidsproductiviteit noodzakelijk om het welvaartsniveau niet alleen vast te kunnen houden, maar ook te laten stijgen”, aldus Fried Kaanen, voorzitter Koninklijke Metaalunie.

Productief produceren
De komende jaren moet de nadruk op de stimulering van procesinnovatie worden gelegd. De implementatie van nieuwe, vaak digitale, technologieën in de bedrijfs­processen van MKB-maakbedrijven is noodzakelijk om de verwachte productiviteit­stijging te realiseren. “Deze implementatie blijft structureel achter door te hoge kosten van investeringen, te zware inzet van mensen bij de implementatie en te hoge kosten voor extern advies”, laat Kaanen weten. “Innovatie stimuleren is op zich positief, maar daarnaast moet meer focus worden gelegd op de realisatie van procesinnovaties door de MKB-maakbedrijven.”

Klimaat en grondstoffen
MKB-maakbedrijven verbruiken relatief weinig energie. Dit laat onverlet dat het besparen van energie en de verduurzaming van de opwekking aandacht behoeft. De binnenlandse maakindustrie kan een enorme bijdrage leveren aan de klimaatopgave door ‘lokaal’ te produceren voor bijvoorbeeld wind op zee en land, PV-installaties en smart-grids. Een circulaire maakindustrie borgt bovendien dat grondstoffen behouden blijven, waaronder de zeldzame metalen die nodig zijn voor duurzame energieopwekking. Een circulaire binnenlandse maakindustrie vermijdt een enorme CO₂-uitstoot elders in de wereld.

Goede MKB-toets
Zorg voor eenduidige regels, die goed door het MKB te hanteren zijn en handhaaf die dan ook. Een goede MKB-toets voor nieuwe regels helpt hierbij. Zorg dat de regels aansluiten bij de Europese regels, zodat er een gelijk speelveld binnen Europa ontstaat. Te zware lokale regels op milieu- en bestemmings­plangebied maken het ondernemers in de maakindustrie onnodig moeilijk.

Human capital
Voldoende vakmensen, die goed zijn opgeleid, zijn onmisbaar bij alle transities. In het beroepsonderwijs moet meer aandacht zijn voor beroepsvaardig­heden, zodat leerlingen direct kunnen instromen in maakbedrijven. De actieagenda Technologie, die door de techniekbranches en het onderwijs gezamenlijk is opgesteld, beschrijft hier een concreet stappenplan voor en verbindt alle lopende initiatieven aan elkaar. Én, stimuleer zij-instroom vanuit minder traditionele gebieden.

Exportpotentieel versterken
Versterk de positie van de Nederlandse MKB-maakbedrijven in de Europese markten en heb daarbij vooral aandacht voor de ons omringende landen. Door de gematigde groei van de consumptie in Nederland moet het groeipotentieel voor de Nederlandse MKB-maakbedrijven worden gezocht in de uitbreiding van de export. De innovatieve kracht en de flexibiliteit van de MKB-maakbedrijven moeten benut worden door gerichte exportondersteuning en het wegnemen van drempels voor het MKB.