Optimaal werkklimaat in frisse fabriek
Wila in Lochem, producent van gereedschappen en klemsystemen voor kantpersen, past het Frisse Fabriek‐concept van Colt International toe in haar productiehallen. Dit is een duurzaam, energiezuinig en modulair systeem dat datadriven continu zorgt voor een optimaal werkklimaat. Hierdoor zijn arbeiders productiever en is er minder verzuim. Het klimaat in een frisse fabriek heeft een aangename temperatuur en luchtvochtigheid op basis van verse, schone lucht en wordt voortdurend gemonitord en bijgestuurd.
Berend Kroeze, COO van Wila: “Wij willen een betrouwbare partner zijn, ook voor ons personeel. Goed werkgeverschap is een belangrijk wervingsinstrument voor ons en daar maakt een gezond en veilig werkklimaat integraal onderdeel van uit.“
Werkomstandigheden
Steeds meer vormen goede werkomstandigheden een secundaire arbeidsvoorwaarde. Dat belang neemt toe door de groeiende krapte op de arbeidsmarkt. De factoren die de werkomstandigheden in fabrieken en productiehallen beïnvloeden zijn onder te brengen in een aantal categorieën. Allereerst temperatuur. Productiemiddelen zoals machines of productieprocessen kunnen veel warmte produceren. Deze hitte kan zich verzamelen in de fabriekshal en onprettig zijn. Productieprocessen leveren vaak ook vervuiling op. Denk aan dampen die vrijkomen bij lassen of verspanen, oliedamp van koelolie die wordt gebruikt in machines met veel en snel bewegende delen of geuren die vrijkomen bij (bio)chemische processen. Een laatste probleem in fabriekshallen is tocht. Deze ongewenste luchtstromen worden veroorzaakt door onderdruk die bijvoorbeeld kan ontstaan door afzuiging zonder gereguleerde toevoer, bronafzuiging of temperatuurverschillen.
ERP2018 compliant
Het Frisse Fabriek‐concept van Colt pakt deze problemen aan door ze integraal te benaderen en vanuit de oorzaak te werken. Waar de meeste klimaatsystemen een gestandaardiseerde oplossing bieden, is de Frisse Fabriek maatwerk dat is afgestemd op de specifieke situatie ter plekke. Colt hanteert een vast plan van aanpak dat altijd start met een proces van metingen, interviews en analyse. Door middel van computational fluid design (CFD) wordt vanuit die data de meest energie‐efficiënte specifieke Frisse Fabriek‐oplossing ontworpen. Deze bestaat uit een samenspel van natuurlijke ventilatie, mechanische ventilatie, adiabatische koeling, high‐care filtering, ionisatie en een besturingssysteem dat op basis van actuele gegevens voortdurend de optimale balans van de verschillende onderdelen garandeert. Geen aan of uit‐systeem, geen zomer‐ of winteroplossing, maar een modulair uit te breiden all seasons‐concept dat ERP2018‐compliant is. Dit kan door de in de hal geproduceerde warmte waar nodig in te zetten. De aangename werktemperatuur in de hal wordt bereikt door een continu evenwicht tussen gefilterde, eventueel gekoelde buitenlucht en hergebruikte, gezuiverde warme binnenlucht. Kor Foekens commercieel directeur van Colt: “Interne warmte afkomstig van de aanwezige productiemiddelen en processen is al betaald. Die verzamelt zich als een pakket onder het dak. Deze warmte zetten we opnieuw in. Dit hergebruik van energie maakt het Frisse Fabriek‐concept bijzonder energiezuinig.”
Bio‐shock
Een adiabatische koeling neemt een prominente plaats in binnen het concept. Dit koelingsprincipe is al eeuwenoud en bestaat uit instromende buitenlucht die langs leidingwater wordt geleid. De verdamping bevochtigt de lucht en onttrekt tevens warmte aan die lucht. Metingen en een traploos klepsysteem bepalen hoeveel van deze gekoelde, verse lucht de hal binnenstroomt om de temperatuur op de ideale werktemperatuur van ± 21°C te houden. Op hete zomerdagen beweegt de temperatuur mee omhoog om het verschil met buiten niet té groot te maken. Adiabatische koeling kost nauwelijks energie, omdat de aanzuiging van de buitenlucht plaatsvindt door een grote, energiezuinige gelijkstroom ventilatoren die automatisch in toeren omlaag gaan als het kan. Het systeem is volledig van zeewaterbestendig aluminium waardoor het duurzaam is en in tegenstelling tot kunststof‐systemen ook geurloos omdat er geen weekmakers vrijkomen. Het systeem is lichtdicht zodat er geen algengroei kan optreden. Dit wordt voortdurend door sensoren bewaakt. De temperatuur van het water blijft gecontroleerd, ruim onder de legionella‐grenswaarden. Eenmaal per dag ontwatert, reinigt en droogt het systeem zichzelf. Dit proces veroorzaakt een bio‐shock dat alle mogelijk aanwezige bacteriën doodt. Door te spuien worden tevens neergeslagen stofdeeltjes uit de lucht afgevoerd. Meerlaagse polyester‐ en epoxycoatings voorkomen dat vuil of kalk zich kunnen hechten. In de voedingsmiddelenindustrie wordt het adiabatisch systeem al jaren succesvol toegepast. Daar tonen laboratoriumtesten aan dat ook in de buitenlucht aanwezige schimmels door het systeem worden uitgewassen.
Lagere bouwkosten
Afgezet tegen een traditioneel ventilatiesysteem bespaart adiabatische koeling zo’n 75 procent op de energiekosten bij een fabriekshal van 40x20x8 meter. Ook de investering is fors minder, ongeveer 45 procent. Bij Wila merken ze dat ook. Volgens Berend Kroeze zijn ook de bouwkosten van een adiabatisch systeem fors lager. “Voor ons is duurzaamheid en milieu een bewuste keuze. Binnen deze filosofie past deze keuze voor waterdampkoeling, zeker omdat ook de CO2‐uitstoot een vijfde bedraagt van de oude systemen.” De lage investering, het hoge rendement en het geringe energieverbruik verlagen de total cost of ownership. Wanneer aspecten zoals productiviteitsstijging, dalend ziekteverzuim en meer geconcentreerde werknemers ook worden meegewogen, scoort het Frisse Fabriek‐concept nog beter. Wila is wereldwijd marktleider met gereedschappen en klemsystemen voor kantpersen. Volgens Maarten Broersma, bij Wila verantwoordelijk voor kwaliteit, veiligheid en gezondheid, bereik je marktleiderschap uitsluitend op basis van kwaliteit. “Een kwaliteitsproduct kent vele beïnvloedbare aspecten zoals de kwaliteit van de productiemiddelen, van de processen en van de mensen. We merken dat het vinden van de juiste mensen steeds minder om arbeidsmarktcommunicatie gaat, maar om arbeidsmarktreputatie. Daarom sturen we sterk op de optimalisatie van deze aspecten. Dat is een continu proces. Onze filosofie is te streven naar een schone, veilige en comfortabele werkomgeving voor onze ruim 300 medewerkers. Met het Frisse Fabriek‐concept van Colt dat we in onze hallen hebben toegepast, bereiken we dat.”
Employer branding
De arbeidsmarkt wordt flexibeler en volatieler. Dit dwingt werkgevers na te denken over arbeidsvoorwaarden en contractvormen. Werkomstandigheden spelen hierbij een belangrijke rol. Een thermometer om de temperatuur te bepalen, volstaat niet. Het geheel van gebouw, mensen en processen bepaalt de oplossing. Hoe groot is de hal, hoeveel mensen werken er, wat is de oriëntatie ten opzichte van de zon, wat is het percentage glas in dak of gevel, welke machines staan er, welke processen vinden plaats? Het kunnen kwantificeren van het probleem is de kern van het Frisse Fabriek‐concept. De uitkomst van zo’n analyse, gecombineerd met de kennis en ervaring van Colt, leidt tot een oplossing die zorgt voor een gezond, veilig en comfortabel werkklimaat dat bovendien duurzaam is. Dat klimaat is tailormade en kan vanuit een app gecontroleerd en desgewenst aangepast worden. Hiermee kan dit concept een bijdrage leveren aan de employer branding van een onderneming en aan de bedrijfscontinuïteit. Het concept is inmiddels vele malen succesvol toegepast zoals bij Remeha, Airopack, Danone en Fonterra.
Aan de hand van de verschillende klimaatonderdelen kan vanuit de NEN ISO 7730 norm de Predicted Mean Vote en Percentage People Dissatisfied worden berekend. Hiermee kan de productiviteitsstijging worden berekend en die kan bij het Frisse Fabriek‐concept oplopen tot 15 procent. “Je voelt het als je zo’n hal die we hebben aangepakt, binnenloopt”, legt Kor Foekens uit. “Zonder dat je meteen kunt duiden, waardoor het komt, voel je je er prettig.”