Praktisch opgeleide Gen Z’er wil zekerheid, waardering en duidelijkheid
Wat kunnen werkgevers in de technische branches doen om praktisch opgeleide Gen Z’ers (geboren tussen 1997 en 2012) te bereiken en te behouden? Erg ingewikkeld is dat volgens een nieuw onderzoek van ABN Amro naar de werkwensen van mbo’ers niet. Het blijkt dat de meeste jonge vaklui niks hebben met purpose workshops of flexibele werkplekken. Wel hebben ze behoefte aan een eerlijk salaris, duidelijke verwachtingen, werk waar ze trots op zijn en een goede werksfeer.
Praktisch opgeleide jongeren hebben behoefte aan een eerlijk salaris, duidelijke verwachtingen, werk waar ze trots op zijn en een goede werksfeer. (Foto Techniek Beeldbank/Jos Kottmann)
De technische sectoren staan aan de vooravond van een groot probleem: een flink deel van de ervaren vakmensen uit de babyboom- en Generatie X-groepen gaat met pensioen, terwijl de instroom van jonge, praktisch opgeleide werknemers stokt. In sectoren als de industrie, bouw en transport & logistiek ontstaat daardoor een gevaarlijk gat. Uit cijfers van TNO en het CBS blijkt dat meer dan de helft van de werkgevers nu al kampen met personeelstekorten – een trend die de komende jaren alleen maar zal verergeren.
Andere prioriteiten
Gebaseerd op een breed onderzoek onder 1.900 praktisch en theoretisch opgeleide Gen Z’ers geeft ABN Amro antwoord op de vraag wat werkgevers in de sectoren industrie, transport en bouw kunnen doen om praktisch opgeleide Gen Z’ers te bereiken en te behouden. Uit het rapport ‘Wat praktisch opgeleide Gen Z’ers écht willen’ blijkt dat praktisch opgeleide jongeren andere prioriteiten hebben dan theoretisch opgeleide jongeren. Het beeld dat we via media en onderzoeken van Gen Z hebben is eenzijdig. Deze jongeren zijn niet alleen theoretisch opgeleide, idealistische en havermelk drinkende Randstedelingen, die betekenisvol werk zoeken, hun werkgever kritisch tegen het licht houden en vooral niet vast willen zitten aan één baan.
Financiële zekerheid
Uit het onderzoek komen drie hoofdthema’s naar voren waarin de grootste verschillen bestaan tussen praktisch en theoretisch opgeleiden. Praktisch opgeleide jongeren willen voor alles duidelijkheid en financiële zekerheid: een vast contract, een eerlijk salaris en transparante verwachtingen. Waar theoretisch opgeleiden vaak eerst kijken naar ontwikkelmogelijkheden, werksfeer of duurzaamheidsbeleid, en pas daarna naar het salaris, draaien praktisch opgeleiden dit om. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat veel mbo’ers al vanaf jonge leeftijd gewend zijn aan het hebben van een inkomen, bijvoorbeeld via hun BBL-traject. Daar hebben ze hun uitgavenpatroon op afgestemd. Bovendien beginnen ze vaak een paar jaar eerder met werken dan hun studerende leeftijdsgenoten, waardoor ze ook eerder nadenken over grote financiële stappen, zoals het kopen van een huis.
Om hier op in te spelen moet je als ondernemer met de vacatures die je online zet terug naar de basis. Deze generatie wil simpelweg direct weten of er een vast contract in zit, concrete salarissen zien zonder vage praatjes, en snappen wat ze over twee jaar kunnen verdienen.
Mooi dingen maken
Daarnaast willen ze inhoud die ertoe doet: concreet werk, mooie en tastbare dingen maken waar ze trots op kunnen zijn. Zoals een gebouw dat je hebt helpen bouwen, een machine die je weer draaiende hebt gekregen. De ondernemer kan de Gen Z’ers op dit thema aanspreken door te laten zien welke toffe projecten ze gaan maken, door te focussen op tastbare resultaten, niet op vage doelen. Vertel wat ze kunnen leren en wees realistisch over duurzaamheid: maak daar geen hoofdthema van.
Degelijk materiaal
En tot slot stellen de praktisch opgeleide Gen Z’ers vooral prijs op een professionele omgeving: goede begeleiding, degelijk materiaal en respectvolle collega’s. Ze hebben geen behoefte aan zitzakken, hangmatten en pingpongtafels of een padeltoernooi. Zij hebben heel andere wensen: een professionele werkomgeving met duidelijke kaders, goede begeleiding en een fijne sfeer. Een professionele werkplek met goed werkmateriaal is voor praktisch opgeleiden nog belangrijker dan voor hun theoretisch opgeleide leeftijdsgenoten.
Om de jongeren aan te spreken op dit derde hoofdthema moeten ondernemers de nadruk leggen op wat er écht toe doet: investeer in een professionele werkomgeving en goede spullen Zorg voor ervaren collega’s die kunnen begeleiden. Creëer duidelijke kaders: maak helder wat je verwacht. Forceer geen vriendschappen, maar heb respect voor elkaar.