Praktische mechatronica-opleidingen op niveau 3 en 4

Iedereen die werkzaam is in de machinebouw, de service en het onderhoud aan machinesystemen weet dat het werk- en denkniveau dat hier wordt gevraagd steeds hoger komt te liggen. Opleidingsinstituut REMO West-Twente in Rijssen biedt daarom, in samenwerking met het ROC van Twente, mechatronica-opleidingen niveau 3 en 4 aan, eventueel voorafgegaan door een schakeljaar. Deze zijn bedoeld voor mensen die al op dit vlak werkzaam zijn en voor zij-instromers uit andere branches. Het zijn opleidingen op maat met een praktische insteek.

De praktische component is groot omdat blijkt dat 90 á 95 procent van de mensen die deze opleidingen volgen werkzaam zijn in de werkplaats en niet op kantoor. De opleidingen steken daarom minder in op engineering en veel meer op testen, inregelen, het vervangen van onderdelen en het maken van onderhoudsprogramma’s. Robots, besturingen, plc’s en de hele techniek die daar achter zit, komen uitgebreid aan bod.

Robots en echte machines
REMO is hiervoor uitstekend ingericht. Het kan voor de lessen beschikken over vijf gerobotiseerde lijnen en tal van echte machines die door bedrijven in bruikleen zijn gegeven. Hierdoor kunnen krachtige opleidingen worden verzorgd. Het zijn ook juist die bedrijven, die iedere dag ervaren dat bijscholing voor hun medewerkers nodig is om te kunnen aansluiten op het sterk wijzigende niveau. Ze bouwen en/of onderhouden geavanceerde, geautomatiseerde machinesystemen. Daarvoor hebben ze medewerkers nodig die van wanten weten op mechatronicagebied, ofwel kennis hebben van elektrotechniek, werktuigbouwkunde en meet- en regeltechniek; minimaal op niveau 3, maar tegenwoordig liever nog op niveau 4.

Opleiding op maat
De weg om op dat niveau te komen is voor iedereen anders. Iemand die al jaren machines installeert en/of onderhoudt, bereikt het door zijn vracht aan ervaring waarschijnlijk sneller dan een zij-instromer. Maar ook die kan het gewenste niveau bereiken, doordat iedereen een opleiding op maat krijgt. Zo heeft REMO in het recente verleden al tuinders, mensen uit de handel, de chemie en zelfs een kok met succes opgeleid.

Schakeljaar
Een opleiding begint dan ook met een intake om vast te stellen welke competenties iemand heeft. Indien nodig wordt eerst een schakeljaar aangeboden om de kandidaat op het niveau te brengen dat nodig is om aan de opleiding op niveau 3 of 4 te beginnen. Zo’n schakeljaar duurt in principe een jaar met wekelijks een lesdag in Rijssen. Instappen kan op elk moment en als de kandidaat bereid is extra tijd te investeren, kan het schakeljaar ook sneller worden afgerond.

Mechatronica niveau 3 en 4
Zo wordt een kandidaat klaargestoomd voor niveau 3 en 4. Deze opleidingen duren – inclusief het schakeljaar – gemiddeld 3 jaar, maar ook dat kan sneller of langzamer. De opleiding op niveau 3 leidt op tot het officiële mbo 3-diploma eerste monteur mechatronica. Het accent ligt op het vervangen van onderdelen en service. Mensen die deze opleiding afronden, kunnen zowel eenvoudige als complexe producten bouwen en onderhouden. Ze zijn in staat zelfstandig te werken en waar nodig de werkzaamheden te begeleiden, zowel binnen het bedrijf als op locatie bij de klant. De opleiding op niveau 4 behelst meer testen, inregelen en onderhoudsrapporten maken. Deze leidt op tot het officiële mbo 4-diploma technicus mechatronica systemen. Wie in het bezit is van dit diploma kan eenvoudige en complexe mechatronische producten installeren, modificeren en onderhouden en deze afregelen en testen. Hij of zij kan zeer zelfstandig werken en het werkproces begeleiden en sturen, zowel binnen het bedrijf als op locatie bij de klant.

Certificaten op mbo-niveau 4 in de maak
Technische bedrijven hebben een grote behoefte hun medewerkers te kunnen laten bijscholen op specifieke onderdelen. Opleidingsinstituut REMO West-Twente in Rijssen speelt hier in samenwerking met het ROC van Twente op in met de ontwikkeling van landelijk erkende certificaten voor Industriële Robotica, Machineveiligheid en Codesys-PLC techniek, alle drie op mbo-niveau 4. “We verwachten vanaf 2020 tenminste één van deze drie certificaten te kunnen aanbieden”, zegt REMO-directeur Gerrit Schalk. “We weten zeker dat hier animo voor is. Die signalen krijgen we dagelijks vanuit het bedrijfsleven.”

REMO gaat onderdelen uit haar opleidingen halen en deze apart certificeren.

Een leven lang leren
De ontwikkelingen in de techniek gaan door automatisering, robotisering en digitalisering tegenwoordig zo snel, dat het adagium ‘een leven lang leren’ voor steeds meer medewerkers realiteit is. Dat betekent dat er grote behoefte is aan opleidingen. REMO biedt diverse opleidingen aan op het gebied van mechatronica, plaatconstructie en verspaning. Niet alleen voor jongeren die nog naar school gaan, maar ook voor mensen die al in de techniek werkzaam zijn en zij-instromers. Die opleidingen zijn vrij lange trajecten, die zo maar 3 jaar kunnen duren. Daar is niet altijd tijd voor en ook heeft niet iedereen hier trek in. Bovendien zijn de volledige opleidingen niet altijd nodig. REMO gaat daarom nu onderdelen uit die opleidingen halen en deze apart certificeren. “De certificaten behelzen bijvoorbeeld maar een kwart of een vijfde deel van die opleidingen, maar wel op niveau 4”, licht Schalk toe. In eerste instantie gaat het Rijssense opleidingsinstituut drie van deze ‘hapklare blokken’ ontwikkelen. “We zijn druk bezig te kijken wat er is aan lesmateriaal, wat er bij elkaar kan worden geschoven om tot de certificaten Industriële Robotica, Machineveiligheid en Codesys-PLC techniek te komen. Dat is nog best een gepuzzel.”

Erkende certificaten
REMO wil deze deelopleidingen landelijk erkend krijgen, zodat de waarde van deze certificaten zowel voor de mensen die deze volgen als voor bedrijven vast staat. Begin juli worden daarom concrete plannen voor alle drie certificaten ingediend bij het Samenwerkingsorgaan Beroepspraktijk Bedrijfsleven (SBB). Dan gaan ze de molen in, waarna REMO in oktober/november hoopt te horen of ze worden goedgekeurd en er gestart kan worden. Schalk: “We hopen dat er in ieder geval één certificaat wordt goedgekeurd. Of dat lukt weten we niet want de overheid is met het SBB nog zoekende hoe ze precies met deze ontwikkelingen om moeten gaan. Maar daar gaan we niet op wachten want er is gewoon behoefte aan dit soort certificaten. We gaan ze daarom ontwikkelen en sowieso aanbieden.”

Plaatconstructie en verspaning
Wat Gerrit Schalk betreft zijn de certificaten Industriële Robotica, Machineveiligheid en Codesys-PLC techniek nog maar het begin. “We beginnen met deze certificaten voor onderdelen van mechatronica niveau 4 omdat daar de meeste vraag is. Maar er zullen er steeds meer komen. We denken er ook al over om certificaten te gaan aanbieden voor plaatconstructie en verspaning op niveau 2 en 3.”

Groot werkgebied
REMO bedient een groot werkgebied, dat veel verder gaat dan alleen Twente. Kandidaten die de opleidingen volgen komen ook uit gemeenten als Hardenberg, Zwolle, Winterswijk, Aalten tot aan Barneveld toe. Ze kiezen heel bewust voor REMO vanwege de praktisch ingestelde opleidingen op niveau. REMO is een SBB-erkend leerbedrijf. Dit houdt in dat de opleidingen in aanmerking komen voor de vergoedingen van A + O en OOM.