Schaarste grondstoffen remt groei MKB-maakindustrie
Bij de meeste MKB-maakbedrijven ligt de productie weer op het niveau van voor de pandemie. Uitdagingen liggen nu vooral op het gebied van beschikbaarheid en prijzen van de materialen, zo blijkt uit de Koninklijke Metaalunie Economische Barometer over het tweede kwartaal van 2021.
Verhoogde in het eerste kwartaal 36% van de MKB-maakbedrijven de verkoopprijs, in het tweede kwartaal is dit gestegen tot 61%. Het verschil tussen sectoren is hierbij groot. Uiteraard heeft deze toename van de verkoopprijzen alles te maken met de spanning tussen de vraag en het aanbod van grondstoffen. Bij 95% van de MKB-maakindustrie zijn de inkoopprijzen het afgelopen halfjaar gestegen. De gemiddelde stijging van de inkoopprijzen was 30%. Voor de onderhoudsbedrijven is dit gemiddeld 9%, terwijl voor de metaalwarenbedrijven de gemiddelde prijsstijging van de inkoop 55% is.
Beschikbaarheid materialen
Nog vervelender dan hoge inkoopprijzen, is het niet beschikbaar zijn van materialen. Bijna twee derde van de respondenten geeft aan daar het afgelopen halfjaar tegen aan te zijn gelopen. 40% van de respondenten geeft aan dat ze de hogere inkoopprijzen volledig heeft kunnen compenseren door de eigen verkoopprijzen te verhogen. Daarnaast geeft 5% aan dat de inkoopprijzen gelijk gebleven zijn. Voor meer dan de helft van de bedrijven geldt dat zij de hogere inkooprijzen niet (volledig) bij hun afnemers in rekening kunnen brengen.
Orderpositie binnenland
Het herstel van de binnenlandse orderpositie in het eerste kwartaal, zet zich door in het tweede kwartaal. Bij vier op de tien respondenten is de orderpositie binnenland verbeterd ten opzichte van het vorige kwartaal, terwijl deze bij twee op de tien bedrijven verslechterde. De verwachtingen van de binnenlandse orderpositie voor het derde kwartaal liggen op hetzelfde niveau als in het vorige kwartaal. Dit is opmerkelijk omdat het derde kwartaal vanwege de zomervakantie normaal gesproken wat rustiger is dan het tweede kwartaal.
Orderpositie buitenland
Terwijl de orderpositie buitenland in het eerste kwartaal maar weinig verbeterde ten opzichte van het kwartaal ervoor, is de ontwikkeling ervan in het tweede kwartaal positiever. Bij een op de drie exporterende bedrijven is de orderportefeuille buitenland in het tweede kwartaal toegenomen, terwijl deze bij 12% van de bedrijven is afgenomen. 34% is tevreden en 14% geeft aan ontevreden te zijn, de rest is neutraal. Voor het derde kwartaal van dit jaar wordt een voorzichtige toename van de exportportefeuille verwacht.
Bedrijfsresultaat
De ontwikkeling van de winstgevendheid houdt geen gelijke tred met die van de orderpositie. Terwijl de orderpositie gestaag toeneemt, blijft de ontwikkeling van de winstgevendheid hangen op het niveau van het vierde kwartaal van 2020. De belangrijkste oorzaak hiervoor zijn de hogere materiaalprijzen. Een op de drie bedrijven geeft aan een beter bedrijfsresultaat te hebben behaald dan het kwartaal ervoor, terwijl 20% een slechter kwartaal achter de rug heeft. Ook de waardering van het bedrijfsresultaat is na een afname in het eerste kwartaal in het tweede kwartaal iets positiever. 48% procent van de bedrijven is tevreden, terwijl 12% aangeeft ontevreden te zijn over het bedrijfsresultaat.
Het verwachte bedrijfsresultaat voor het derde kwartaal van 2021 is aanmerkelijk minder positief dan een kwartaal eerder. De oorzaak hiervoor is dat de zomervakantie in het derde kwartaal valt, de kosten lopen dit kwartaal door terwijl de omzet minder is.
Investeringen in machinepark
Na de eerste klap door de coronacrisis wordt de stemming om te gaan investeren in het machinepark in de loop van de kwartalen steeds minder negatief. Nu geeft per saldo negatief 8% aan minder te gaan investeren. Dit is overigens minder slecht dan het langjarige gemiddelde wat negatief 14% is.