Staalmarkt in vakantiemodus?

Het StaalJournaal wijst allereerst op de overeenstemming die de Europese Unie heeft bereikt over een 11e sanctiepakket tegen Rusland en zijn medestanders, met verscherpte controles en sancties om de effectiviteit van het invoerverbod op ijzer- en staalproducten te verbeteren. Veel importeurs zullen hierdoor nog voorzichtiger zijn en de risico’s voor handel met Rusland worden hierdoor alsmaar groter omdat importen zorgvuldiger worden beoordeeld en gedocumenteerd. Zo moet bijvoorbeeld aangetoond worden dat de producten die zij invoeren voldoen aan de eisen van de nieuwe sancties, wat een hele opgave zal zijn als het niet goed en tijdig wordt aangepakt.

Staalfabrieken in Azië

Verder hebben in Azië verschillende staalfabrieken afgelopen tijd geprobeerd hun staalprijzen te verhogen, maar met wisselend succes. In India was de maand juni, vanwege een tegenvallende vraag uit de markt, de slechtste maand van dit jaar. Er werd slechts 502.000 ton staal geproduceerd, het laagste niveau sinds december 2022. Op dit moment is het land de enige grote economie waar de binnenlandse vraag naar staal groter is dan de beschikbare productiecapaciteit.

Echter, net zoals in juni, zullen naar alle waarschijnlijkheid ook juli en augustus tegenvallende productiecijfers laten zien. Op het gebied van export was april 2023 juist het hoogst in de afgelopen 13 maanden. Dit bevestigt opnieuw de situatie die in het StaalJournaal van juni al werd geschetst: er zijn de afgelopen periode aanzienlijke hoeveelheden staal geëxporteerd vanuit Azië naar Europa & Amerika, waardoor de staalprijzen (voornamelijk) in ons werelddeel enorm onder druk zijn komen te staan.

Marktstemming in China positiever

Naar verluidt is de marktstemming in het buurland China positiever geworden nadat officiële instanties hebben besloten twee beleidsmaatregelen voor de ondersteuning van de vastgoedsector te verlengen tot het einde van het volgende jaar. Deze maatregelen, die in november 2022 reeds zijn geïmplementeerd, zijn bedoeld om de stagnerende Chinese economie te stimuleren.
Het wisselende weer in China zorgt er o.a. voor dat de vraag naar staal matig is, ondanks enkele tekenen van verbetering na de versoepeling van het fiscale beleid door de centrale bank.

Vreemd genoeg zouden slechtere cijfers ertoe kunnen leiden dat prijzen stijgen omdat er dan naar alle waarschijnlijkheid nog meer stimulerende maatregelen worden verwacht. De prijzen van slabs (walsplakken) zijn gestaag verder opgelopen. Het totaal aantal schepen dat momenteel rondvaart rondom de haven van Antwerpen en een enorme chaos creëert, zou ook kunnen leiden tot een aanzienlijke vermindering van de export naar Europa, wat een positief effect kan hebben voor de Europese staalfabrieken.

Staalcontracten onder druk door spanningen VS-China

De verschillen tussen staalprijzen van Azië en Europa zijn de afgelopen tijd aanzienlijk kleiner geworden, en als gevolg hiervan is de kans groot dat de interesse om materiaal vanuit Azië te importeren zal afnemen. Onder andere als gevolg van de voortdurende spanningen tussen de VS en China, staan staalcontracten onder druk. Het grootste staalproducerende land in Azië heeft bijvoorbeeld de export van twee metalen die nodig zijn voor de productie van halfgeleiders naar de Verenigde Staten beperkt.

Op haar beurt is de VS van plan om de toegang van Chinese bedrijven tot cloud-computingdiensten te beperken. Het wederzijdse geruzie tussen deze twee grootmachten blijft voortduren en samen met de verwachte rentestijging in de VS zal de vraag naar staal niet bevorderd worden. De grotere staalproducenten in uit Azië zijn er afgelopen tijd in geslaagd om meer rechtstreeks handel te drijven met grotere Europese eindverbruikers. Waar normaliter de tussenhandelaar de risico’s op zich neemt zoals (hoge) transportkosten, importheffingen, wijziging valutakoersen en lange levertijden, hebben door alle prijsperikelen en ontwikkelingen steeds meer grote staalverwerkende bedrijven hun orders direct zelf geplaats bij deze staalproducenten met alle risico’s van dien.

Grote automotive contracten

Veel Europese staalfabrieken hebben de afgelopen tijd geprobeerd zoveel mogelijk grote automotive contracten af te sluiten voor de leveringen van materiaal in de tweede helft van dit jaar, maar veel onderhandelingen lopen nog of zijn opgeschort omdat er nog geen overeenstemming met deze verbruikers is bereikt. De oorzaak hiervan moet volgens het StaalJournaal waarschijnlijk worden gezocht bij het prijsniveau van de huidige spotmarkt, dat normaliter hoger is t.o.v. contractprijzen. Door de relatief zwakke vraag van afgelopen tijd is er waarschijnlijk een matige cashflow ontstaan en als gevolg hiervan zijn de prijzen in de spotmarkt verder en verder gezakt. De staalproducenten hadden gehoopt (fors) hogere prijzen te kunnen krijgen voor nieuwe contracten, maar door eerder genoemde redenen is dit nog niet gelukt.

Kans op prijsverhogingen realistisch

De aankomende tijd zouden de schrootprijzen zich nog enigszins kunnen corrigeren met enkele euro’s per ton, maar de staalbodem lijkt nog altijd te zijn bereikt en het huidige prijsniveau is nog steeds te laag voor staalfabrieken. Hoewel de staalprijzen de afgelopen tijd in verhouding redelijk stabiel zijn, rijst de vraag hoelang dit zal aanhouden. Ondanks de onzekerheid op de markt hebben steeds meer afnemers toch materiaal moeten kopen om vanwege uitlopende levertijden wegens mogelijke productiebeperkingen geen gaten te krijgen in hun voorraad en materiaalaanvoer.

Daardoor is de vraag naar staal langzaam verder gestegen. De gestegen vraag lijkt dus vooral een afdekking van het risico van mogelijke tekorten, maar geen economisch structurele verbetering van de vraag. Traditioneel stijgen meestal de prijzen in de loop van het 3e kwartaal. “De kans op prijsverhogingen is bovendien realistisch omdat diverse fabrieken naast de jaarlijkse vakantieperiode overwegen hun productie langer te stoppen vanwege onderhoud”, aldus het StaalJournaal.