Toeleveringsketens nog verre van normaal
Problemen in de toeleveringsketen zijn nog steeds wijdverbreid bij Nederlandse bedrijven, maar er is wel sprake van een verbetering tegenover vorig jaar. Dat blijkt uit het laatste Supply Chain-rapport van reichelt elektronik, waarvoor 250 industriële bedrijven uit Nederland zijn ondervraagd.
Gebeurtenissen op de wereldmarkt of politieke gebeurtenissen zijn echter niet de enige drijfveren voor bedrijven om hun toeleveringsketens te veranderen.
Dit jaar meldden ongeveer vier op de vijf bedrijven (78%) grote of matige verstoringen als gevolg van knelpunten in de toeleveringsketen. Een derde (34%) moest de productie voor ten minste 20 dagen stilleggen vanwege ontbrekende componenten. Dit is wel een verbetering tegenover vorig jaar, toen moest 49 procent de productie voor ten minste 20 dagen stilleggen. Het gemiddeld aantal verloren productiedagen daalde ook. Terwijl machines in 2022 nog 47 dagen stilstonden was dat in 2023 al 30 dagen. Dit jaar, in 2024 lag dat cijfer rond de 21 dagen.
Reserveonderdelen voor apparaten en machines en sensoren waren in 2024, net als vorig jaar, het moeilijkst te verkrijgen. Batterijen waren ook moeilijk te verkrijgen, terwijl deze in 2023 nog goed beschikbaar waren. De grootste uitdaging dit jaar voor bedrijven waren de hoge energiekosten (67%) en de strengere milieuvoorschriften (66%). Ook de prijsverhoging voor moeilijk verkrijgbare componenten was een uitdaging (63%). Net als vorig jaar denkt 45 procent nog steeds dat de situatie ook de komende 12 maanden niet veel zal veranderen.
Vaker regionale leveranciers
Om zich beter te beschermen tegen materiaaltekorten hebben de meeste bedrijven gekozen voor zowel langetermijn- als kortetermijnoplossingen. Zo heeft 39% zijn voorraad van bepaalde onderdelen flink vergroot. Nog eens 44% is van plan om dit in 2025 te gaan doen. Het langetermijnplan om de toeleveringsketens te regionaliseren en te diversifiëren wordt door sommige bedrijven ook al uitgevoerd. Zo is bijna een derde al overgestapt op regionale leveranciers om minder afhankelijk te zijn van internationale invloeden, terwijl nog eens 43 procent van plan is dit het komende jaar te gaan inzetten.
Gebeurtenissen op de wereldmarkt of politieke gebeurtenissen zijn echter niet de enige drijfveren voor bedrijven om hun toeleveringsketens te veranderen. Een op de drie bedrijven heeft dit jaar maatregelen genomen om de veiligheid van hun toeleveringsketens te vergroten en zich zo te beschermen tegen aanvallen. Bijna de helft van de bedrijven is van plan deze stap komend jaar te zetten.
Internationale uitdagingen
De stijgende kosten van componenten (63%) zijn niet de enige factor die de prijsdruk in Nederlandse industriële bedrijven verhoogt. De respondenten zien de hoge energiekosten als het grootste obstakel. Ook is voor veel bedrijven de uitdagende economische situatie wereldwijd en in eigen land een probleem. De oorlog in Oekraïne en mogelijke of verhevigde handelsconflicten tussen China en de EU werden genoemd als bijzonder negatieve invloeden, op de voet gevolgd door een mogelijk escalerend conflict in het Midden-Oosten.
Een blik naar binnen leert dat meer dan de helft van de bedrijven het ermee eens is dat de huidige regering hen een solide basis biedt voor handel in een internationale context. Wat ze graag van de regering zouden zien om nog succesvoller te zijn, is meer eenheid rondom EU-besluitvorming. Ze willen ook meer bescherming tegen buitenlandse concurrenten, vooral wanneer deze gesteund worden door overheidssubsidies, zoals in China het geval is. Ook willen ze meer vrije handel kunnen hebben met landen buiten de EU.
