Werken in de anderhalvemetereconomie; protocol voor de industrie in de maak

Er wordt gewerkt aan een protocol voor de industrie met basisrichtlijnen voor het werken in de anderhalvemetereconomie. Volgens voorzitter Fried Kaanen van Koninklijke Metaalunie zal dit protocol binnen twee weken gereed zijn. In ieder geval vóór 28 april, de dag waarop de intelligente lockdown in Nederland mogelijk wordt versoepeld.

Metaalunie werkt samen met FME en de vakbonden aan het protocol, dat moet zorgen voor een goed werkbare situatie in industriële bedrijven, met inachtneming van de hygiënische voorschriften van het RIVM om het coronavirus onder controle te houden.

Nederland moet weer open

Premier Rutte zei het onlangs nog tijdens één van zijn persconferenties: we moeten niet denken dat alle strenge maatregelen straks in één keer zullen worden opgeheven. De premier deed daarbij een oproep aan alle bedrijven om alvast na te denken hoe ze stap voor stap weer aan de slag kunnen gaan. “Wij kunnen geen afwachtende houding aannemen”, zegt Fried Kaanen. “Nederland moet weer open kunnen want de schade die is aangericht is al immens groot. We moeten het slim en stap voor stap aanpakken om niet terug te vallen in een tweede coronacrisis. Daarom is het belangrijk dat dit protocol er komt.”

Metaalunie en FME tuigen dit protocol samen met de vakbonden op. Kaanen geeft aan dat ook gekeken wordt naar een helpdesk met een aantal deskundigen er achter. Uiteraard wordt ook de overheid bij het protocol betrokken. “Als het stempel van goedkeuring van de overheid erop zit, heeft het protocol veel meer zeggingskracht. Wellicht kan de overheid ook gaan handhaven.”

Verstandige maatregelen

Het protocol wordt wat Metaalunie betreft een basispakket met verstandige maatregelen. Kaanen hoort en ziet in zijn achterban al heel veel maatregelen die bedrijven hebben genomen om in hun eigen situatie praktisch om te gaan met de RIVM-voorschriften. Deze variëren van gespreide lunchpauzes en stickers/posters met oproepen aan medewerkers om hun werkplek goed schoon te houden tot aan richtlijnen en voorzieningen voor chauffeurs die materialen en/of producten komen halen of brengen (bijvoorbeeld speciale vakken voor pallets). Er zijn balies gecreëerd waarop leveranciers hun bonnetjes kunnen leggen, zodat er afstand is.

Tent met omkleedcabines

Een metaalbedrijf in Doetinchem heeft een tent voor het gebouw gezet met aparte omkleedcabines. Lijnen op de grond wijzen de weg naar binnen en naar buiten, zodat de medewerkers afstand houden bij het wisselen van de diensten. Een bedrijf in de regio  Rotterdam heeft zijn 70 medewerkers gesplitst in twee groepen. De ene groep werkt maandag, dinsdag en woensdag, de andere groep donderdag, vrijdag zaterdag. Allemaal dagen van 12 uur, dus iedereen is teruggegaan van 40 naar 36 uur. Daarbij zijn de mensen met schoolgaande kinderen ingedeeld in de tweede groep, zodat ze maar twee dagen iets hoeven te regelen. Een metaalbedrijf in Asten heeft de medewerkers ook verdeeld en daarbij de werkdagen opgerekt; de ene groep begint ‘s morgens wat vroeger, de andere groep gaat ’s avonds langer door. Metaalunie is bezig met het verzamelen van al deze voorbeelden en heeft de leden opgeroepen Youtube-filmpjes op te sturen. De voorbeelden worden gebruikt bij het in de steigers zetten van het protocol.

Productiviteit op peil houden

Kaanen verwacht dat met al deze maatregelen de productiviteit redelijk op peil kan worden gehouden. Dat neemt niet weg dat er sprake is van een zorgelijke situatie in het MKB-metaal, zoals ook blijkt ook uit een recente enquête van Metaalunie onder haar leden. 86% van de MKB-metaalbedrijven verwacht nu of op korte termijn door de gevolgen van het coronavirus problemen in de bedrijfsvoering. Onder de onderhoud- en servicebedrijven en de oppervlaktebehandelaars zijn relatief veel bedrijven die niet direct problemen verwachten, terwijl er onder de machinebouwers en las- en constructiebedrijven juist veel bedrijven zijn die problemen ondervinden. Het gebrek aan nieuwe orders baart de ondernemers veruit de grootste zorgen. Kaanen, die elke dag contact heeft met twee à drie metaalbedrijven om te informeren naar hun situatie:  “We horen al wel van gaten in de onderdelenvoorziening.

Dat begon natuurlijk met China, maar er zijn ook diverse voorbeelden van onderdelen uit Zuid-Europa die op zich laten wachten. Er zijn grote zorgen voor de periode na de zomer. Ik sprak een ondernemer die zei: ‘Mijn verkopers hadden nu in het vliegtuig moeten zitten om de orders voor september binnen te halen’. Als de echte coronacrisis is afgeblust zien we voor de industrie pas in het derde en vierde kwartaal problemen komen.”
Metaalunie is uiterst content met de financiële steunpakketten van het kabinet om werkgevers en werknemers door de crisis te slepen, maar Kaanen zegt wel: “Er moet geld overblijven om straks de industrie te ondersteunen.”

Sterker uit de crisis komen

De Metaalunievoorzitter noemt de grondhouding in het MKB-metaal ‘absoluut positief’. “Toen het kabinet op zondag 15 maart aankondigde dat over een half uur alle horeca dicht ging, ging er een schokgolf door het land. Iedereen was verbouwereerd maar het heeft wel enorm geholpen in de bewustwording. En er is veerkracht en creativiteit losgekomen. Dat zie ik ook in het MKB-metaal. Veel bedrijven zijn aan het werk gebleven, bij iedereen zijn wel mensen thuis aan het werk. Het is ongelofelijk wat er in drie weken is gebeurd.”
Daarom is Fried Kaanen ook vol vertrouwen dat Nederland en de industrie goed uit de crisis zullen komen. “We moeten nu van een intelligente lockdown naar een intelligente start-up. Het zou best kunnen dat Nederland hier sterker uit komt. Daar ben ik eigenlijk wel zeker van. We gaan discussies krijgen of die lange handelsketens niet veel korter moeten, of we niet veel onafhankelijker moeten worden en onze eigen spullen moeten kunnen maken en servicen. Dat kan gunstig uitpakken voor onze eigen industrie.”