Zeven feiten over carrouseldraaibanken

Deze speciale verticaal opgestelde draaibanken worden gebruikt als grote en zware werkstukken met uiterste precisie moeten worden vervaardigd. Veilinghuis Surplex geeft uitleg over de technische basisgegevens van carrouseldraaibanken aan de hand van zeven feiten.

Feit 1: Carrouseldraaibanken kunnen bijzondere grote werkstukken bewerken.

Carrouseldraaibanken zijn een speciale soort verticale draaibanken, die speciaal zijn ontwikkeld voor het bewerken van grote en zware werkstukken. Anders dan bij normale draaibanken met een horizontale spil en zijdelingse bewerking van het werkstuk, kunnen bij carrouseldraaibanken dankzij het verticale werkingsprincipe grote draai-onderdelen worden vervaardigd.

Carrouseldraaibanken worden gekenmerkt door een horizontaal draaiende klauwplaat waarop grote werkstukken gecentreerd worden opgespannen. Dankzij deze opspanplaat is de hantering van grote en zware onderdelen eenvoudiger. Vaak zijn deze machines voorzien van opspanplaten met een diameter van meer dan 5 m – en soms zelfs meer dan 10 m. Dankzij de overwegend hydrostatische glijlagering van de opspanplaat kan deze extreem zware onderdelen van meer dan 100 ton dragen. Carrouseldraaibanken zijn dan ook bijzonder geschikt voor het bewerken van grote, ronde werkstukken – bijvoorbeeld schoepenwielen voor turbines of pompen.

Feit 2: Carrouseldraaibanken werken uiterst nauwkeurig

Carrouseldraaibanken werken ondanks de flinke grootte uiterst nauwkeurig. Daardoor zijn ze bij uitstek geschikt voor complexe productieprocessen. Een wezenlijk voordeel van deze machines is de mogelijkheid om werkstukken precies in de latere inbouwpositie te bewerken, door ze in deze positie op de horizontale klauwplaat op te spannen. Als voor een bepaald werkstuk bijzondere precisie is vereist, vindt de bewerking plaats met één keer opspannen. Want elke keer extra opspannen verlaagt de precisie.

Carrouseldraaibanken zijn er in twee uitvoeringen: met één en met twee kolommen. Bij de variant met één kolom is er een dwarsbalk op een toren bevestigd, waaraan dan het gereedschap is gemonteerd. Bij de variant met twee kolommen, ook wel de portaalvariant genoemd, zijn er daarentegen twee kolommen en een dwarsbalk met het gereedschap. Deze constructie is bijzonder sterk en wordt daarom gekenmerkt door een hoge precisie. Typerende waarden voor de positioneringsnauwkeurigheid zijn ongeveer 0,006 mm/m en voor de herhalingsnauwkeurigheid ongeveer 0,0035 mm/m.

De werktafel van de carrouseldraaibank SIRMU VTMP 280 C heeft een opspanplaat met een diameter van 2,8 m. De machine is geschikt voor werkstukken tot een gewicht van 42 t. (FOTO Surplex)

Feit 3: Carrouseldraaibanken zijn efficiënt dankzij kortere bewerkingstijden.

Als er meerdere werkspillen aan de dwarsbalk zijn bevestigd, kan de bewerkingsduur korter worden door verschillende gereedschappen parallel te gebruiken. Vooral bij modellen met twee kolommen kunnen tot drie afzonderlijke draaigereedschappen tegelijkertijd worden gebruikt. Door een automatisch wisselend gereedschapsmagazijn te gebruiken, kan het gereedschap snel worden gewisseld. Dit vermindert de stilstandtijd. Ook is het dankzij de constructie van deze machines vaak mogelijk om minder vaak op te spannen.

Feit 4: Carrouseldraaibanken bestaan al heel lang.

De geschiedenis van de carrouseldraaibank begint al in 1839. Destijds ontwikkelde de Zwitserse ingenieur Johann Georg Bodmer in Engeland de eerste draaibank met verticale werkspil en horizontale opspanplaat. Aan het einde van de 19e eeuw waren deze machines al populair in de VS en later ook in Europa. Er waren al verschillende uitvoeringen – met één of twee kolommen, met vaste of verplaatsbare torens en met meerdere gereedschapsdragers.
In de jaren ’30 van de 20e eeuw werden voor de productie van grote waterturbines grote carrouseldraaibanken met twee kolommen en verplaatsbare portalen ontwikkeld. De diameter van de indrukwekkende klauwplaten kon 18 m bereiken. Na de Tweede Wereldoorlog werd de open carrouseldraaibank met één kolom populairder. Tegenwoordig worden deze echter minder vaak gebruikt dan varianten met twee kolommen, vanwege de door de constructie veroorzaakte nadelen voor wat betreft precisie en verspaningscapaciteit.

Feit 5: Carrouseldraaibanken zijn geschikt voor de productie van losse werkstukken en kleine series.

Vanwege hun constructie en afmetingen zijn carrouseldraaibanken vooral geschikt voor het bewerken van losse werkstukken en kleine series – ook omdat grote onderdelen meestal niet in massaproductie worden vervaardigd. Omdat de werkstukken met slechts één opspanning kunnen worden bewerkt en dus niet hoeven te worden verplaatst, zijn carrouseldraaibanken ook geschikt om efficiënt kleine series te produceren.

Feit 6: Carrouseldraaibanken worden voor allerlei doeleinden gebruikt.

Carrouseldraaibanken worden gebruikt voor de meest uiteenlopende takken van industrie. Ze behoren tot het basisgereedschap in de lucht- en ruimtevaart, in de energiesector, in de staalsector en bij offshoretechniek. Ook zijn ze belangrijk bij de algemene machinebouw en zijn ze ook onmisbaar bij de productie van motoren en machines. Carrouseldraaibanken zijn namelijk uitstekend geschikt voor het bewerken van verschillende materialen, bijvoorbeeld gegoten en gesmede onderdelen, lasconstructies of werkstukken van aluminium. Sommige modellen kunnen daarnaast worden voorzien van frees- en slijpgereedschap – waardoor deze nog veelzijdiger worden. Typische voorbeelden van complexe onderdelen die op carrouseldraaibanken worden geproduceerd zijn turbinebladen, schoepenwielen, grote tandwielen of drukcontainers voor chemische en nucleaire reactoren.

Feit 7: Carrouseldraaibanken zijn duur in de aankoop.

De aankoop van een carrouseldraaibank gaat vanwege de afmetingen, complexiteit en technische mogelijkheden gepaard met hoge kosten. Daarom kiezen veel bedrijven voor het aankopen van gebruikte machines als betaalbaar alternatief. Een voorbeeld hiervoor is de SIRMU VTMP 280 C, een carrouseldraaibank met twee kolommen, die op het platform Surplex.com te koop wordt aangeboden. Met een opspanplaat met een doorsnede van 2,8 m en een werkstukgewicht van maximaal 42 t behoort deze machine tot de middelgrote modellen. Naast het draaigereedschap is de machine ook voorzien van een frees- en slijpkop – die echter gerepareerd moet worden. De machine staat in Kreuztal in Noordrijn-Westfalen (Duitsland). De VTMP-serie is erg geliefd door de combinatie van precisie, verspaningscapaciteit en stijfheid. Met aanbiedingen zoals deze kunnen bedrijven gebruikmaken van geavanceerde productietechniek voor een fractie van de nieuwprijs.